Griekse redding nadert ontknoping
Door economieredacteuren André Meinema en Eva Wiessing
Gaat de redding van Griekenland lukken of niet? Uiterlijk vanavond om 21.00 uur moeten de banken en grote beleggers in Grieks schuldpapier zich gemeld hebben bij de Griekse overheid. Ze moeten aangeven of ze bereid zijn het grootste deel van hun beleggingen in Griekse schuld kwijt te schelden.
De Griekse regering moet minstens 90 procent van de betrokken partijen mee hebben, liefst meer. Alleen dan is Griekenland in één klap ruim 100 miljard euro van z'n schuld kwijt, en alleen dan zijn Europa en het IMF bereid om Griekenland te helpen met een lening van 130 miljard euro.
Europa vindt dat banken en andere private instellingen moeten meebetalen aan de oplossing voor het Griekse schuldendrama. De voorbije maanden is er stevig over onderhandeld tussen banken en de Griekse overheid. Aanvankelijk was er sprake van dat de banken 21 procent van de schuld zouden kwijtschelden, maar dat liep al snel op naar 50 procent. Inmiddels moeten ze 75 procent als verloren beschouwen. Tijd is geld.
Pijn
De banken moeten nu aangeven of ze bereid zijn om zo'n 53 procent van de Griekse schulden kwijt te schelden, en hun overige schuld om te ruilen (zogenoemde 'bondswap') in nieuwe Griekse obligaties, met langere looptijden en lagere rentes. Bij elkaar opgeteld komt dat neer op een afschrijving van ongeveer 75 procent. Dat klinkt als een totaal onhaalbaar project, maar de prijs van niet meedoen kon wel eens hoger uitpakken.
Er staat ongeveer 206 miljard euro aan Griekse schuld uit bij banken, beleggers en bedrijven. Een flink deel van dat geld staat uit bij Griekse banken en die hebben al aangegeven dat ze meedoen met de 'staatsleningenruil', maar die hebben ook weinig keus. Ze liggen al aan het infuus van de ECB en hebben niets te verliezen. Maar enkele hedgefondsen hebben juist al laten weten dat ze niet meedoen, net als vijf Griekse pensioenfondsen.
Rabobank en ING
Een dertigtal grote Europese banken, waaronder ING en Rabobank, hebben zich inmiddels wel gemeld. Maar SNS Reaal wil daar nog niets over kwijt. Misschien hoopt die bank stiekem dat de deal niet doorgaat, maar dat er op één of andere manier nog genoeg tijd gerekt wordt om het faillissement van Griekenland uit te stellen. Op 20 maart zou Griekenland zijn leningen aan SNS, ter waarde van meer dan 50 miljoen euro, moeten terugbetalen. Dan is het wel zuur als je twee weken voor de uitbetalingsdatum genoegen moet nemen met nog geen kwart van dat bedrag.
Het is al met al vrij onwaarschijnlijk dat donderdagavond 90 procent van de beleggers zich gemeld zal hebben. Daarom heeft Griekenland alvast een wet aangenomen om onwillige beleggers te dwingen om mee te doen, via zogenoemde Collective Action Clauses (CAC's). Maar voor die CAC's heb je wel een stemming nodig onder de beleggers in Griekse staatsschuld, dus blijft het belangrijk dat zich morgenavond genoeg beleggers gemeld hebben. Met minimaal van 66 procent van de deelnemers zou die stemming gewonnen zijn.
Scenario's
Vanavond liggen er dus drie mogelijke scenario's op tafel.
Griekenland is gered. 90 Procent of meer van de banken en beleggers is bereid om groot deel van de schuld kwijt te schelden en Europa komt over de brug met 130 miljard euro aan nieuwe leningen. Dit scenario is vrij onwaarschijnlijk.Griekenland bungelt. De 90 procent is niet gehaald. De komende weken moet duidelijk worden of er genoeg beleggers meedoen om, via een stemming, de onwillige beleggers te dwingen toch mee te doen. Komt het percentage in de buurt van die 90 procent, dan zouden Europese leiders ook kunnen beslissen om met extra steun dat gaatje te dichten. Want het in werking stellen van die CAC's zal het vertrouwen van beleggers in Europees staatspapier geen goed doen.Griekenland redt het niet. Minder dan tweederde van de banken doet mee. Dat is te weinig om de CAC's in werking te laten treden. Dus kan Griekenland de onwillige beleggers niet dwingen mee te doen. Griekenland krijgt geen geld en dreigt failliet te gaan. En wel op heel korte termijn. Want 20 maart heeft het land bijna 15 miljard nodig om een grote hap staatsleningen af te lossen. Tot nog toe heeft Griekenland altijd keurig zijn rente en aflossingen betaald, maar als deze deal mislukt, heeft het land daar geen geld voor.