Topeconomen: beperk renteaftrek
Door verslaggever economie Eva Wiessing
22 Nederlandse topeconomen doen een oproep om snel een eind te maken aan de huidige hypotheekrenteaftrek. In een vandaag gepubliceerd manifest (.pdf) zeggen de economen dat langer wachten nog meer schade oplevert.
De economen willen niet alleen dat de hypotheekrenteaftrek wordt beperkt, maar ook dat er maatregelen komen om de huurmarkt in beweging te brengen.
Prominenten
"We zitten op een kantelpunt. Niets doen is schadelijker dan hervormen", zegt Dirk Schoenmaker, die samen met Lans Bovenberg het initiatief nam. Vooraanstaande economen sloten zich aan, onder wie Arnoud Boot, Sweder van Wijnbergen en Herman Wijffels. Enkele van deze economen zijn actief in het CDA en de VVD, de partijen die besloten hebben om tijdens deze kabinetsperiode niets te doen aan de hypotheekrenteaftrek.
De huidige hypotheekrenteaftrek stimuleert huishoudens om steeds hogere schulden aan te gaan. "Je moet nu zo snel mogelijk de conclusies trekken uit de kredietcrisis. We moeten schulden niet meer stimuleren, dat is helder voor alle economen. Hoe eerder we die conclusie trekken, hoe sneller we erbovenop zijn", zegt Lans Bovenberg.
Huishoudens moeten zo veel mogelijk hun hypotheek aflossen en hun woning gebruiken om vermogen op te gaan bouwen, vinden de economen. "Het is belangrijk dat mensen ook met hun eigen woning een appeltje voor de dorst hebben voor de pensioenperiode", zegt Bovenberg.
Afbouwen
In het plan schrijven de economen dat de hypotheekrenteaftrek in 20 jaar geleidelijk afgebouwd moet worden naar maximaal 30 procent. Nu is de maximale afrek 52 procent. Tegelijkertijd zou de belasting omlaag moeten, zodat hogere en middeninkomensgroepen er niet op achteruitgaan.
Verder zou de hypotheekschuld beperkt moeten blijven tot de waarde van de woning. Extra lenen voor de verhuizing is dan niet meer mogelijk. Bovendien moeten banken hun klanten stimuleren om gedurende de looptijd van de hypotheek de helft van de woningwaarde af te lossen.
Huurmarkt ook aanpakken
De economen zijn ook eensgezind over de aanpak van de huurmarkt. Want ook die zit volledig op slot. De huren zijn te laag en moeten opgetrokken worden naar een marktconform niveau. De economen nemen ook hier 20 jaar voor, waarin de huren ieder jaar met 2 procent méér stijgen dan de inflatie. Mensen met een laag inkomen worden gecompenseerd met een woonkorting.
"Voor starters is dat heel belangrijk. Die staan nu op een wachtlijst voor een sociale woning tegen een lage huur, maar die woning is niet beschikbaar", zegt econoom Schoenmaker.
Economische noodzaak
Volgens de economen zijn de maatregelen niet alleen van belang voor de consument, maar ook voor de Nederlandse economie. De maatregelen leveren de belastingdienst geen geld op, maar als burgers weer vertrouwen krijgen in de woningmarkt, groeit de economie vanzelf weer. Bovendien loopt de Staat nu veel risico door de enorme hypotheekportefeuille bij de banken.
"De economen hebben gesproken", zegt Lans Bovenberg, "nu is het aan de rest van de samenleving."