Minder Oost-Europeanen werkloos

Door redacteur integratie Reinalda Start

De werkloosheid onder Oost-Europese migranten is gedaald. Minister Kamp van Sociale Zaken zei onlangs nog dat hij zich zorgen maakt over een explosieve stijging van het aantal Polen in de WW en de bijstand.

In 2008 en 2009 was de werkloosheid onder Midden- en Oost-Europeanen 10 procent, in 2010 daalde dat naar 8,4 procent en vorig jaar nam het verder af naar 7,2 procent. Bij niet-westerse allochtonen is de werkloosheid 13,1 procent.

In december liet Kamp weten dat 12.000 Polen een uitkering hebben aangevraagd. Hij zei toen dat ze veel te snel voor een uitkering in aanmerking komen en en dat ze beter naar Polen terug kunnen gaan.

Bijstandtoerisme

De gemeente Rotterdam zegt het beeld dat Kamp schetst niet te herkennen. Van de vier grote steden heeft Rotterdam het grootste aantal Poolse inwoners. Daar kregen vorig jaar zo'n honderd Polen een bijstandsuitkering; bijna twintig meer dan in 2010.

Vooral de situatie in Vaals is minister Kamp een doorn in het oog. Daar zou sprake zijn van 'bijstandstoerisme'; Polen en Roemenen zouden naar de Limburgse plaats verhuizen om daar een bijstandsuitkering aan te vragen.

De minister sprak met Vaals af dat de gemeente bij de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) checkt of de aanvrager wel recht heeft op een uitkering.

Goedkope huisvesting

Volgens de gemeente Utrecht is dat al de praktijk. Voor een Pool die een uitkering aanvraagt, belt de gemeente standaard met de IND om te horen hoe lang hij of zij recht heeft op een bijstandsuitkering. Is iemand langer dan 5 jaar in Nederland, dan gelden dezelfde regels als voor Nederlanders.

Bij een korter verblijf is de duur van de uitkering beperkt. De aanvrager moet sowieso ministens een jaar in Nederland zijn geweest en dat ook aan kunnen tonen.

Wethouder Kompier van Vaals zegt dat het vooral Nederlanders zijn die in zijn gemeente komen wonen vanwege de goedkope huisvesting. Slechts een klein deel van de aanvragers is Oost-Europeaan. Het 'bijstandstoerisme' in Vaals is ook al jaren aan de gang.

Speciaal aanspreekpunt

Volgens Jan Minkiewicz, medewerker van de Poolse ambassade in Den Haag, gaat het bij aanvragen om een ww-uitkering vaak om werknemers die drie keer een jaarcontract hebben gehad en vanwege de Flexwet in vaste dienst moeten worden genomen. Hun baas ontslaat ze om ze een paar maanden later weer aan te nemen. Die mensen hebben dus maar tijdelijk een werkloosheidsuitkering.

Eva Szalwinska van de Stichting Polanders merkt dat het voor Polen niet eenvoudig is een WW-uitkering te krijgen. Zij helpt Polen die slecht Nederlands spreken met allerhande problemen. Omdat ze de taal niet spreken, lukt het niet om over te brengen wat hun arbeidsverleden is.

''In Arnhem en Diemen is het UWV heel lastig, maar in Zaandam is een speciaal aanspreekpunt voor Polen." Ze gaat vaak met Polen mee naar het UWV om te helpen bij het aanvragen van een uitkering.

Volgens een woordvoerder van het UWV kunnen er eigenlijk geen verschillen zijn, omdat mensen zich via de computer moeten inschrijven. En dat systeem is overal hetzelfde.

Toelichting

Ook Szalwinska gelooft niet dat Polen naar Nederland komen om een bijstandsuitkering aan te vragen. "Mijn ervaring is dat de mensen die daar aanspraak op maken al tientallen jaren in Nederland wonen. Dat zijn eigenlijk gewoon Nederlanders. En die doen terecht een beroep op de bijstand", zegt Szalwinska.

Later vandaag komt minister Kamp met een toelichting op de cijfers van eind december. De Tweede Kamer had daarom gevraagd.