Opmerkelijke Amerikaanse actie in Somalië

Het was een opmerkelijke bevrijdingsoperatie gisteren van Amerikaanse commando's in Somalië. Na het trauma van 1993, toen een Amerikaanse helikopter werd neergehaald en Amerikaanse lijken door de straten van Mogadishu werden gesleept, leek het uitgesloten dat Amerikaanse militairen er ooit nog voet aan land zouden zetten. Toch vloog een team Amerikaanse Navy Seals in het holst van de nacht met een helikopter naar Somalië om een Amerikaanse vrouw en een Deense man te redden uit handen van hun kidnappers.

De commando's waren van dezelfde eenheid als die Osama bin Laden doodde. Ze zijn gelegerd op een kleine Amerikaanse basis in Djibouti. Hoewel hun operatie in het grootste geheim werd voltrokken, zijn enkele details bekend geworden.

De commando's zouden midden in de nacht het vliegveld hebben ingenomen van Galkayo, een stad aan de rand van het piratengebied. Met helikopters werden ze gedropt op twee kilometer van de plek waar de gijzelaars werden vastgehouden. Van daar gingen ze te voet verder en openden ze het vuur op de kidnappers. Volgens sommige berichten waren de ontvoerders versuft door het kauwen van de drug qat. Negen van hen werden gedood.

President Obama

De Amerikaanse Jessica Buchanan (32) en de Deense Poul Thisted (60) werken voor een Deense organisatie die landmijnen opruimt. Ze werden in oktober gekidnapt, vlak bij Galkayo. Na hun bevrijding zijn ze overgebracht naar een Amerikaanse marinebasis in Italië, volgens een anonieme bron. Buchanan werd er opgewacht door haar vader en haar echtgenoot.

President Obama keurde de reddingsoperatie persoonlijk goed en maakte na zijn State of the Union het succes bekend. De operatie zou nodig zijn geweest, omdat de gezondheid van de Buchanan achteruitging. Maar het verhaal gaat ook dat de kidnappers niet akkoord gingen met het geboden losgeld van 1,5 miljoen dollar. Ze wilden persé 10 miljoen dollar hebben voor de twee gijzelaars.

Vanwege de verscherpte militaire controle op zee (zo varen nu soms militairen mee op Nederlandse schepen) hebben de Somalische piraten een deel van hun werkterrein verlegd. Steeds vaker ontvoeren ze nu ook op het vasteland buitenlanders en soms ook over de grens, in Kenia. Zo wordt een Brits echtpaar al een jaar vastgehouden in Somalië en zitten daarnaast een Britse toeriste, een Fransman en twee Spaanse hulpverleensters vast. Afgelopen week werd nog een Amerikaanse journalist ontvoerd, die in het gebied was om een boek over piraten te schrijven.

Trauma verwerkt

Toch staan de ontvoeringen nog niet in verhouding tot de piraterij op zee: op dit moment zijn nog 44 schepen gekaapt met bijna 500 opvarenden. Tegelijkerijd wordt de scheidslijn tussen piraten, criminele bendes en de moslimfundamentalisten van al-Shabaab steeds vager. Zo gaat bijvoorbeeld het gerucht dat de twee Spaanse hulpverleensters door al-Shabaab zijn verkocht aan piraten.

De succesvolle reddingsoperatie is in elk geval een opsteker voor president Obama in deze verkiezingstijd. Hij complimenteerde de Navy Seals uitgebreid en belde voor het oog van de camera met de vader van Buchanan. En voor de Somalische ontvoerders lijkt het ook een boodschap: dat de Amerikanen hun trauma van het neerhalen van de Black Hawk in 1993 hebben verwerkt en mogelijk niet zullen aarzelen om volgende Amerikaanse gijzelaars te bevrijden.