Hard oordeel van Onderzoeksraad

Door Hugo van der Parre en Henrik-Willem Hofs

De Onderzoeksraad voor Veiligheid, die onderzoek heeft gedaan naar de brand bij Chemie-Pack in januari vorig jaar, velt een hard oordeel over het bedrijf, de gemeente Moerdijk en de manier waarop de overheid gecommuniceerd heeft met de burgers. Dat is te lezen in het conceptrapport (.pdf) van de Raad dat in handen is van de NOS.

Een jaar lang heeft de Raad onderzoek gedaan naar de oorzaak van de brand, de vergunningverlening en -handhaving en de manier waarop tijdens en na de brand de bevolking geïnformeerd is. Over een paar weken moet het definitieve rapport verschijnen.

De voornaamste conclusies van de Onderzoeksraad zijn:

De brand is ontstaan doordat een medewerker, in strijd met de vergunning, met een open vlam heeft geprobeerd een membraampomp op te warmen. Daarbij is xyleendamp ontbrand. Doordat de pomp niet werd stilgezet, bleef er brandbare hars uitstromen. De bhv'ers van Chemie-Pack konden de beginnende brand niet blussen en deze kon uitbreiden door de nabijheid van circa honderd containers De achterliggende oorzaak is dat Chemie-Pack zich volgens de Raad in zijn bedrijfsvoering niet hield aan de vergunning, het eigen beleid en de procedures.de Gemeente Moerdijk is bij het verlenen en handhaven van de vergunningen te coulant en te traag geweest. Moerdijk heeft bijvoorbeeld nooit een onverwacht inspectiebezoek, een 'reality check', gedaan.De communicatie naar pers en publiek was chaotisch doordat de betrokken overheden niet met elkaar overlegden en ieder hun eigen lijn trokken. De communicatie ging uit van wat de overheid kwijt wilde, niet van wat de burger wilde weten. Daardoor kon het beeld ontstaan van een overheid die informatie achterhield.

Het definitieve rapport wordt vermoedelijk begin februari gepubliceerd. Of dat ook echt gebeurt, bepaalt de rechter komende woensdag. Chemie-Pack heeft namelijk in een kort geding geëist dat de rechter de publicatie verbiedt omdat de Onderzoeksraad allerlei wettelijke bepalingen zou hebben overtreden en omdat er volgens het bedrijf veel feitelijke fouten in staan.

Brandweer

Het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid is voorlopig het laatste in een reeks. Afgelopen zomer concludeerde de Inspectie voor Openbare Orde en Veiligheid al dat de brandweer bij de bestrijding van de brand forse fouten had gemaakt.

Chemie-Pack is intussen ook nog verwikkeld in diverse juridische gevechten. Zo is er de vraag wie er opdraait voor de schoonmaakkosten. Die lopen in de tientallen miljoenen euro's. De overheid, waaronder het waterschap, vindt dat het bedrijf moet betalen. Probleem is dat Chemie-Pack inmiddels failliet is verklaard.

Daarnaast moet de strafzaak tegen de leiding nog beginnen. Justitie verdenkt de leidinggevenden van opzettelijke brandstichting en het overtreden van een aantal milieuwetten. Die zaak gaat verder op 21 maart.