'Aan één bom hebben we meer dan genoeg'

Door verslaggever Pauline Broekema

Burgemeester Klaas Tammes van de gemeente Buren is kwaad. Hij staat aan de rand van het grindgat bij het Gelderse Ingen, waar vanmiddag een bom werd geborgen.

De ontmanteling verliep probleemloos, maar het was een veel te gevaarlijke situatie, vindt de burgemeester: "We zijn door het oog van de naald gekropen."

Tammes wil maatregelen. "Anders sta ik hier om de veertien dagen, omdat er wéér een bom is gevonden." De mensen in Weesp die voor dit incident verantwoordelijk zijn, zullen een "gepeperde rekening" op de deurmat krijgen, laat de burgemeester weten.

Steenfabrieken

De bom werd afgelopen dinsdag ontdekt tussen het baggerslib dat met een schip uit Weesp naar Ingen is vervoerd. Sinds anderhalf jaar wordt slib gedumpt in het grindgat van 30 meter diep.

Het gat is ontstaan door kleiwinning voor de steenfabrieken langs de Nederrijn. Aan het zogenaamde ontdiepen van het gat ging een lange discussie vooraf. Bewoners waren bang voor vervuild slib en verontreiniging van hun landerijen. Aan een bom werd toen nog niet gedacht. Maar die werd wel gevonden.

Doden

Volgens Tammes waren de gevaren groot. Toen de bom was ontdekt bij het lossen van het zandschip, kwam die in een grijper terecht en viel er daarna weer uit. "Later is ons door de Explosieven Opruimings Dienst uitgelegd hoe gevaarlijk dat was", zegt Tammes.

Door de klap bij het neerkomen, had het gevaarte van 1000 kilo zomaar kunnen ontploffen. "Er hadden doden kunnen vallen", zegt Tammes.

Veilig

Vanochtend is het explosief afgevoerd; dat was een hele operatie. In Elst, aan de overkant van de rivier, moesten de bewoners van 3700 huizen binnenblijven met ramen en deuren gesloten. In de dorpen Eck en Wiel, onderdeel van de gemeente Buren, gold dat voor 150 woningen.

Morgen wordt de bom gericht tot ontploffing gebracht. "Hij ligt nu ergens veilig", zegt Tammes, maar hij wil niet zeggen waar. Over de operatie van morgen wil hij ook niks kwijt. "We gaan nu eerst uitzoeken wie er allemaal verantwoordelijk zijn."

Er waren nog twee schepen met bagger onderweg naar de gemeente Buren. Die zijn voorlopig aan de kant gelegd. Tammes: "Aan één bom hebben we meer dan genoeg."

Tweeede Wereldoorlog

Opdrachtgever voor de baggerwerkzaamheden in de Vecht bij Weesp is het waterschap Amstel Gooi en Vechtstreek. De uitvoerder is Waternet, dat een aannemer inhuurde. Een woordvoerder legt uit dat de locatie bij de Vecht geen risicogebied is.

Elders moet wel rekening worden gehouden met vliegtuigbommen uit de Tweede Wereldoorlog. Als daar werkzaamheden worden uitgevoerd, gaat men volgens de woordvoerder zeer omzichtig te werk.

Het baggeren zelf gaat met groot materieel. Een bom kan over het hoofd worden gezien. Op de locatie waar de bagger gedumpt wordt, wordt het slib gefilterd.

Waternet bekijkt nu of er maatregelen genomen moeten worden om in de toekomst een situatie zoals in Ingen te voorkomen.