Klimaattop in Durban van start

In Durban, Zuid-Afrika, begint vandaag de klimaattop over een opvolger van het Kyoto-protocol. Het in 1997 gesloten verdrag loopt in 2012 ten einde en nieuwe internationale afspraken over de uitstoot van broeikasgassen zijn er nog niet. Ministers en ambtenaren uit bijna 200 landen zijn op de top aanwezig.

De verwachtingen zijn niet erg hooggespannen. Eerdere klimaattoppen in Kopenhagen en Cancun leverden weliswaar een akkoord op, maar de gemaakte afspraken zijn zo marginaal dat ze nauwelijks hout snijden. Wel vormen Kopenhagen en Cancun de basis voor een definitief akkoord in Durban.

Kleine stapjes

"We moeten inderdaad niet te veel verwachten van de conferentie", zegt leider van de Nederlandse delegatie in Durban Maas Goote. "We hebben de gedachte dat we een big bang moeten bereiken, dus in een keer een ideale afspraak, maar het moet stap voor stap. Bescheiden stappen zetten."

Die kleine stapjes hebben vooral betrekking op de financiering van een nieuw verdrag, zegt Goote. "Er moet een miljardenfonds komen waar we de spelregels voor moeten vaststellen. Dat fonds is vooral bedoeld om ontwikkelingslanden te helpen een slim klimaatbeleid te voeren."

Afwachtend

Het grote struikelblok is nog altijd het meekrijgen van de economische supermachten. Dat was ook het geval in Kopenhagen en Cancun. En dat was het al in 1997 met het Kyoto-protocol, dat door de VS, de grootste producent van broeikasgassen, wel werd ondertekend, maar niet bekrachtigd.

De Europese Unie zegt bereid te zijn tot vergaande stappen. Ook landen als de VS, China, Japan en Brazilië zullen mee moeten doen, wil Durban een succes worden. Vooralsnog heerst een afwachtende houding. Wie zet de eerste stap?

"Dat is het dilemma waar we in zitten", zegt Goote. "China is wel degelijk bereid. Japan en Brazilië ook. Het zal toch vooral van de VS afhangen. Het blijft lastig om die vooruitgang te boeken, maar er is geen alternatief. We moeten een mondiale oplossing vinden voor een mondiaal probleem."

Nederland

Nederland draait mee als onderdeel van de EU. Volgens Goote is het de Nederlandse delegatie er vooral om te doen om marktwerking binnen klimaatafspraken te ontwikkelen. "Je kunt dit niet alleen doen met publiek geld", zegt Goote. "Je moet de private sector meekrijgen en dat is waar wij vooral naar kijken."

In de laatste dagen gaat staatssecretaris van Milieu Joop Atsma namens Nederland naar Durban. Hij heeft de Tweede Kamer gewaarschuwd dat het erg lastig zal worden om een bindend akkoord te sluiten in de Zuid-Afrikaanse stad.

Grote besluiten

Gastland Zuid-Afrika heeft veel gedaan om er een milieuvriendelijk congres van te maken. Zo is het bestek biologisch afbreekbaar. Voor de deelnemers staan ook 600 leenfietsen klaar.

Tijdens de eerste dagen van de conferentie zijn de besprekingen nog op een ambtelijk niveau. Volgende week schuiven belangrijke politici aan de onderhandelingstafel. Dan zullen de grote besluiten moeten vallen. De klimaattop duurt tot 9 december.