NOS NieuwsAangepast

AzG: concessies soms onontkoombaar

Om patiënten te kunnen helpen doet de internationale hulporganisatie Artsen zonder Grenzen regelmatig concessies aan de eigen principes van onafhankelijkheid en openheid. Dat staat in een rapport dat vandaag in Londen wordt gepresenteerd.

Het rapport, Humanitarion Negotiations Revealed, is geschreven door een denktank van de organisatie en is bedoeld om medewerkers van Artsen zonder Grenzen te laten nadenken over ethische dilemma's en hen te helpen toekomstige missies voor te bereiden.

Onderhandelingen

Uit onderzoek in de archieven van AzG en gesprekken met artsen en managers uit diverse regio's komt een beeld naar voren waarin de neutraliteit van de artsen steeds verder onder druk komt te staan. De geboden hulp is steeds vaker de uitkomst van onderhandelingen met regeringen, krijgsheren en vredesmachten.

Om toegang te krijgen tot een bepaald gebied moet de organisatie soms geldsommen afdragen, dure cadeaus geven aan militieleiders en zich onderwerpen aan bepaalde lokale regels en gewoontes, die bijvoorbeeld bepalen dat vrouwen alleen vrouwelijke patiënten mogen behandelen.

Zo mochten hulpverleners in Birma niet in bepaalde gebieden komen en niet vrijelijk over hun ervaringen praten. In ruil voor die toezeggingen kon AzG er 16.000 aids-patiënten behandelen. Ook landen als Ethiopië, Rusland, Zimbabwe, Sudan en Sri Lanka stellen voorwaarden.

Land uit

In Sri Lanka moest de organisatie iedere publieke communicatie vooraf overleggen met de overheid. "Hadden we dat contract niet getekend, dan moesten we acuut het land uit en hadden we de mensen daar niet kunnen helpen", vertelt directeur Arjan Hehenkamp in het Radio 1 Journaal.

"Het is belangrijker dat wij behandeld worden, dan dat jullie een boekje opendoen over de toestand in Birma", lieten de aidspatiënten die daar door AzG behandeld worden aan hun artsen weten. Maar, volgens Hehenkamp, wordt er niet in ieder land zo over gedacht.

Verkeerde keuzes

De schrijvers van het rapport concluderen dat er soms verkeerde keuzes worden gemaakt door de organisatie. Een andere conclusie die in het rapport wordt getrokken is dat medische hulp bij natuurrampen zelden nodig is. Alleen na de aardbevingen in Pakistan (2005) en Haïti (2010) was de inzet van Artsen zonder Grenzen echt van nut.

Het aantal slachtoffers van natuurrampen wordt vaak schromelijk overdreven en in de media wordt een verkeerd beeld geschetst van de situatie. Hulpverleners gaan er vaak wel heen, omdat dit nu eenmaal van hen wordt verwacht. Maar regelmatig blijkt dat de lokale ziekenhuizen het best alleen aankunnen, staat in het rapport te lezen.

Het rapport verschijnt in december in boekvorm "zodat het Nederlands publiek deelgenoot wordt gemaakt van de moeilijke keuzes waar we voor staan", aldus Hehenkamp.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl