Uurtje in rijsimulator scheelt ongelukken

Door redacteur Ilan Sluis

Een korte training van ongeveer een uur in een rijsimulator verbetert de manier waarop jongeren gevaar in het verkeer herkennen aanmerkelijk. Dit concludeert onderzoeker Willem Vlakveld van de SWOV, de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid.

Jonge automobilisten zijn slecht in het herkennen van potentieel gevaarlijke situaties in het verkeer. Ze zien de gevaren niet, ze schatten de risico's niet goed in en ze accepteren te veel risico's. Onervaren automobilisten in situaties brengen met potentiële gevaren helpt ze snel ervaring op te doen. "Het gaat erom de juiste prikkel in de hersenen te krijgen."

Kind

"In een rijsimulator situaties laten ontstaan die maar net goed gaan. Het gevoel van spanning zorgt ervoor dat je het opslaat", zegt Vlakveld. De computertraining luistert nauw: een kind echt onder de auto laten lopen, zorgt voor teveel woede, waardoor de bestuurder de schuld buiten zichzelf legt. "Je moet in de simulator een situatie creëren waarin de bestuurder van zijn fouten wil leren."

De training levert snel een goed resultaat op, blijkt uit het onderzoek. "Voor de training ziet de onervaren automobilist gemiddeld maar iets meer dan de helft van de potentiële gevaren onderweg. Na de training is dat maar liefst 85 procent."

Het enige dat Vlakveld nog moet onderzoeken, is hoe lang het beklijft. "We weten in de praktijk nog niet of de getrainden het na een paar maanden nog weten te herkennen. Maar theoretisch zou dat wel zo moeten zijn."

Grote kans

Jonge beginnende automobilisten hebben een meer dan gemiddelde kans om bij een ernstig ongeval betrokken te raken. Jonge, beginnende bestuurders hebben een ruim vier keer zo grote kans op een ongeval als ervaren bestuurders. Bij jonge mannen is dat risico zelfs ruim zes keer zo groot. Gemiddeld komen er per jaar rond de 60 automobilisten om het leven in de leeftijdsgroep18 tot 24 jaar.

Vlakveld is al lange tijd bezig met onderzoek naar gevaarherkenning. Hij ontwikkelde voor het CBR, dat de rij-examens afneemt, een theorietoets die sinds 2009 is ingevoerd. Daarbij moeten examenkandidaten op foto's aangeven hoe zij in verkeerssituaties hun rijsnelheid zouden aanpassen. Maar Vlakveld ontdekte tijdens zijn onderzoek dat bewegende beelden veel beter werken.

Bovag

Wel is het bij een filmtoets moeilijker om te slagen op basis van alleen theoretische examentraining. Kandidaten zijn dan echt genoodzaakt zich in de praktijk te bekwamen in gevaaranticipatie. Vlakveld pleit dan ook voor opname van een gevaaranticipatietraing in de rijopleidingen.

De Bovag heeft al laten weten zeer geïnteresseerd te zijn in het onderzoek van Vlakveld.