OM: Philips NL wist van omkoping
Door verslaggever Gert-Jan Dennekamp
Volgens de Nederlandse justitie heeft Philips Medical Systems Nederland B.V. uit Eindhoven een "duidelijke en actieve" rol gespeeld in de Poolse corruptie-affaire. Dat blijkt uit het proces-verbaal dat is opgesteld na een rechtshulpverzoek van de Poolse autoriteiten.
Dit voorjaar verklaarde een kroongetuige tegenover de NOS dat de aanbestedingen voor medische apparatuur in Polen op grote schaal werden gemanipuleerd. Daarvoor zouden ziekenhuisdirecteuren worden omgekocht. Een verdachte oud-directeur van Philips Polen heeft verklaard dat ook het hoofdkantoor in Philips Medical Systems in Eindhoven daarvan op de hoogte was.
Nederland heeft op verzoek van de Polen drie Nederlandse Philipsmedewerkers verhoord, waaronder de topman van Philips Healthcare Benelux. Het Openbaar Ministerie, dat maandenlang onderzoek naar de affaire heeft gedaan, heeft hen gehoord als verdachten. "Er komt een duidelijke of actieve betrokkenheid van Philips Medical Systems Nederland B.V. naar voren die het naar Nederlandse maatstaven de status van verdachte toekent."
Woensdag start in het Zuid-Poolse Katowice het proces tegen twee Poolse ex-topmannen van Philips en een groot aantal ziekenhuisdirecteuren.
Documenten
De NOS heeft e-mails en andere documenten ingezien waarin tussen Philips Hamburg en de vestiging in Polen wordt gediscussieerd over de manipulatie van de aanbestedingen. Hamburg had in de tijd van de Poolse zaak de leiding over de activiteiten aldaar. Kopieën van die discussie zijn door het Nederlandse OM ook bij Philips in Eindhoven in beslag genomen.
In één van de e-mails schrijft de voormalige Philips-baas voor Zuid-Polen aan Hamburg over een aanbesteding in Katowice. "De aanbesteding is door mij voorbereid, met onze parameters." Drie dagen later schrijft hij dat er maar twee inschrijvingen waren: één van Philips Hamburg en een ander van een tussenpersoon. Maar, schrijft de Philips-baas: "dit voorstel is door mij voorbereid en geschreven om ervoor te zorgen dat de aanbestedingsprocedure geldig is". Volgens de kroongetuige werd de ziekenhuisdirecteur van Katowice omgekocht.
Aanbesteding
Door deze e-mails maakt de toenmalige Philips-baas in Hamburg, Heidrun Wehmeyer, zich zorgen over de manier waarop er over de aanbestedingen wordt geschreven. "We moeten erop letten wat we schrijven en zeggen. Ik zie niet graag e-mails waarin iemand spreekt over pre-arrangements en 'onze aanbesteding'". Deze e-mail wordt ook naar Eindhoven gestuurd.
Opvallend is dat Philips tegen het Nederlandse OM zegt dat de mailbox van Wehmeyer geen enkele e-mail bevat die naar deze zaak verwijst. Uit de berichten blijkt dat het hoofdkantoor in Eindhoven wel ziet dat de Polen al apparatuur bestellen nog voordat de tender (aanbesteding) is uitgeschreven. "Ik vind het prematuur om nu al een bestelling te plaatsen nog voordat de tender is uitgeschreven", staat in een e-mail die in de mailbox van een van de Nederlandse verdachten is gevonden.
Reactie Philips
Philips benadrukt dat het op dit moment geen verdachte is voor het Openbaar Ministerie. "Dat blijkt uit het feit dat het Openbaar Ministerie Philips niet vervolgt, zoals het Openbaar Ministerie ook publiekelijk heeft aangegeven. Zoals bekend wordt Philips op dit moment niet in Polen vervolgd."
"Bovendien blijkt op basis van eigen onderzoek dat Philips in Nederland niet op de hoogte was van de vermeende omkooppraktijken in Polen. Ons eigen onderzoek loopt nog steeds", aldus het bedrijf.
Doorlichten
Volgens betrokkenen is Philips vorig jaar "project Pierre" gestart. Alle dealers en tussenpersonen worden doorgelicht. In Polen werden de steekpenningen door de tussenpersoon betaald. De afgelopen jaren hield Philips geen toezicht op die tussenpersonen. "Wij hadden niet de capaciteit om te kijken of het geld gebruikt werd om mensen om te kopen", aldus een betrokkene die anoniem wil blijven. Een Philips-woordvoerder erkent nu dat de Poolse affaire bewijst hoe "relevant en noodzakelijk" project Pierre is.
Reacties? Mail de maker: gert-jan.dennekamp@nos.nl