250 jaar oude code gekraakt
Zweedse en Amerikaanse wetenschappers hebben na 250 jaar een gecodeerd manuscript van een geheim Duits genootschap gekraakt. De drie onderzoekers deden er vier maanden over om de vertaalsleutel te vinden.
De Copiale Codex was het handboek van een mysterieus gezelschap uit de 18de eeuw. Het manuscript, 105 bladzijden vol onbekende symbolen, werd na de Koude Oorlog teruggevonden in Oost-Berlijn, maar niemand wist precies wat het was of zelfs in welke taal het geschreven was.
Begin dit jaar startte linguïst Kevin Knight samen met twee Zweedse collega's een poging de inhoud te achterhalen. "Het kraken van de code is het leukste", zei hij tegen de LA Times. "Het is al door zo vele handen gegaan, maar wij hielden vol en kunnen nu lezen wat anderen niet lukte."
Valse start
Aanvankelijk dacht het team dat de verschillende herkenbare letters in de tekst de oplossing zouden bieden, maar na maanden puzzelen bleken die slechts voor spaties te staan. Daarop werd de gecodeerde tekst naast tachtig verschillende woordenboeken gelegd om te kijken of er patronen ontdekt konden worden.
"Je begint patronen te herkennen en dan is er dat magische moment waarop een woord verschijnt." Als eerste wisten de onderzoekers het woord ceremonie te vertalen, waarop de rest van de tekst volgde.
"Op dat moment gaat het eigenlijk al niet meer om het document zelf", lacht Knight. "Ik heb hun beveiliging omzeild!"
Volgens Knight is de samenwerking tussen mens en computer onmisbaar. De computer kan goed rekenen, maar de mens moet de hypothese leveren waarmee het apparaat aan de slag kan.
Wimper
De tekst blijkt onder meer een initiatieritueel voor het genootschap te bevatten. Een nieuw lid kreeg een blanco stuk papier en werd gevraagd dat te lezen. Wie toegaf niks te zien, kreeg een bril aangemeten en onderging een 'operatie', waarbij één wimper werd geplukt.
Knight hoopt dat het boek zal bijdragen aan de geschiedschrijving van geheime sekten, waarvan de bronnen vaak gecodeerd zijn.
In de toekomst wil Knight ook andere gecodeerde boodschappen gaan bekijken, zoals het geheimzinnige Voynichmanuscript en de versleutelde boodschappen van de Zodiac-seriemoordenaar.