Oxfam: steeds meer landjepik Afrika

Steeds meer vruchtbare landbouwgrond in derdewereldlanden komt in handen van internationale investeerders, ten koste van de bewoners van het gebied. Dat staat in een rapport van Oxfam Novib over de wereldwijde handel in land.

Het gaat om 227 miljoen hectare land dat het afgelopen decennium verkocht of verpacht werd. Dat is een gebied ongeveer zo groot als West-Europa. Volgens Oxfam worden de bewoners vaak verdreven en krijgen ze weinig tot niets betaald voor de grond.

Verdreven

"Investeerders negeren de mensen die op dat land wonen en er voor hun bestaan afhankelijk van zijn. In de slechte gevallen worden bewoners verdreven van huis en haard, verliezen zij hun middelen van bestaan", stelt campagnedirecteur Tom van der Lee van Oxfam Novib. Mensen hebben moeite daarna hun leven weer op orde te krijgen. Ze kunnen niet langer hun eigen eten verbouwen, met armoede en honger tot gevolg.

De grond wordt gebruikt om voedsel of biobrandstoffen te verbouwen voor het buitenland. Door de stijgende vraag naar voedsel, zal de strijd om land alleen maar groeien. Het probleem speelt vooral in Afrika, maar ook in Latijns-Amerika en in Indonesië.

Strijd om te overleven

Zo verloren in Uganda, volgens Oxfam, minstens 22.000 hun huis en land, onder wie Christine (niet haar echte naam) en haar man. Twintig jaar lang verbouwden ze groente op hun land. De zes hectare grond was genoeg om zichzelf en hun acht kinderen te voeden. Het overschot verkochten ze, van de opbrengst konden ze schoolgeld voor de kinderen betalen.

Totdat hun grond werd verpacht aan een buitenlandse bedrijf. Volgens de autoriteiten in Uganda waren de bewoners illegaal. Christine en haar gezin moesten vertrekken. Nu moeten ze vechten om de huur van hun te kleine huis te betalen. De hoeveelheid land is niet langer genoeg om voedsel voor het gezin te verbouwen. De kinderen gaan niet meer naar school.

Beleid

Oxfam Novib vindt dat de Nederlandse overheid de lokale bevolking moet steunen als er sprake is van gronddiefstal.

"Daarnaast moeten Nederlandse bedrijven, banken en pensioenfondsen zich inspannen om iedere betrokkenheid bij landjepik te voorkomen", aldus Van der Lee.