Berlijn kiest nieuw stadsbestuur

Door redacteur Aleid Steenman in Berlijn

Stemrecht vanaf nul jaar, dat is democratie tot in de uiterste consequentie. Het is een programmapunt van de Piratenpartij, die meedoet aan de verkiezingen voor de deelstaat Berlijn.

Zo'n 2,5 miljoen inwoners kunnen vandaag hun stem uitbrengen voor een nieuw stadsbestuur. Ze kiezen een nieuw parlement.

Het ziet ernaar uit dat de sociaal-democratische SPD de grote winnaar wordt. Die krijgt volgens de laatste peilingen 32 procent van de stemmen. Daarmee laten ze de christen-democraten van CDU (21 procent) en de Groenen (19,5 procent) ver achter zich. De FDP staat op 3 procent en als ze dat ook halen zou dat voor de liberalen de zoveelste nederlaag op rij betekenen.

Piraten populair

Nieuwkomer in het Berlijnse parlement is de Piratenpartij. Althans, die staat nu op 6,5 procent, ruim voldoende om over de 5-procentsdrempel heen te stappen. Het is een jonge partij, die vijf jaar geleden in Berlijn is opgericht.

Aanvankelijk hadden de doelstellingen vooral met internet te maken: geen internetcensuur en geen beperkingen bij het downloaden van muziek en films. De partij was duidelijk geïnspireerd door de Zweedse Piratenpartij.

De Berlijnse afdeling heeft nu ongeveer duizend leden, landelijk zijn het er twaalfduizend. En met het uitbreiden van het ledenbestand zijn ook de doelstellingen verbreed.

Zo willen de Piraten dat iedereen gebruik kan maken van het openbaar vervoer, zonder een kaartje te kopen. Dat is iets anders dan gratis openbaar vervoer. Ze willen het geld innen via toeristenbelasting en lokale belastingen. Bovendien levert het opheffen van de kaartjesautomaten, die geleegd moeten worden en op z'n tijd een reparatie nodig hebben, heel wat op. En ook het afschaffen van de controleurs bespaart veel geld.

Willekeurig

Klinkt allemaal heel logisch, maar het programmapunt stemrecht vanaf de geboorte levert toch wel wat vragen op. "Dat moet je niet zo letterlijk nemen", zegt Fabio Reinhardt, nummer 9 op de Berlijnse Piratenlijst.

Het stellen van een leeftijdsgrens is altijd een willekeurige zaak. Wanneer is iemand oud en wijs genoeg om te kunnen kiezen? Op zijn veertiende? Er zijn mensen die er op hun veertigste nog niet rijp voor zijn. Daarom hanteren de Piraten de nulgrens.

Onvrede

Voor de links georiënteerde kiezer is onvrede over de gevestigde partijen een belangrijke reden om op de Piraten te stemmen. Voor velen hebben de Groenen, met lijsttrekker Renate Künast, afgedaan. Vooral toen ze voorstelde een snelheidslimiet van 30 kilometer per uur voor Berlijn in te stellen.

Ook haar antwoord op het tegengaan van de steeds maar stijgende huren zint velen niet: een kliklijn die mensen kunnen bellen als ze zien dat hun buurman zijn flat aan het renoveren is. Ervan uitgaande dat elke renovatie betekent dat er nieuwe huurders komen en de verhuurder nog snel even de boel opknapt om vervolgens een aanzienlijk hogere huurprijs te vragen.

Vriendjespolitiek

En de socialistische SPD dan? Nee, die doen teveel aan vriendjespolitiek. Lijsttrekker en tevens de huidige burgemeester van Berlijn Klaus Wowereit komt ook niet met oplossingen voor de Duitse hoofdstad, die maar liefst 63 miljard euro aan schulden heeft uitstaan.

De extreemlinkse partij die Linke is ook geen optie. De landelijke partijvoorzitters Ernst en Lötzsch feliciteerden Castro onlangs per brief uitbundig met zijn 85ste verjaardag en zijn succesrijke optreden aan het hoofd van de Cubaanse revolutie. Ze noemden het socialistische Cuba "een voorbeeld en oriëntatiepunt voor vele volkeren op deze wereld". Dat viel bij menig kiezer verkeerd.

Waarschuwing

Daarom is de Piratenpartij voor menigeen een goede optie. Dat ze niet zo gewiekst zijn en zelfs af en toe wat naief overkomen, wordt juist als charmant gezien.

Nu ze het in de peilingen beter doen, worden ze ook steeds serieuzer genomen. Het feit dat Wowereit afgelopen zondag in de krant Bild am Sonntag voor de Piraten waarschuwde, is daarvan een bewijs.

Wowereit, die zo goed als zeker opnieuw tot burgemeester wordt gekozen, zei dat "de mensen goed moeten afwegen of ze louter uit protest op een partij willen stemmen, waarvan de lijsttrekker door loting is aangewezen en die geen duidelijk programma heeft wat betreft de wezenlijke maatschappelijke vraagstukken". Nu maar afwachten of de kiezer naar zijn waarschuwing luistert.