Staat moet weduwen Rawagede betalen

Nederland moet zeven weduwen van de slachtoffers in het Indonesische dorp Rawagede een schadevergoeding betalen. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald. De hoogte van de schadevergoeding moet worden bepaald in een andere rechtszaak.

De rechtbank vindt het onredelijk van Nederland om te stellen dat de zaak verjaard is. De eis om de Nederlandse staat strafrechtelijk te vervolgen, werd niet toegewezen.

Het proces was aangespannen door nabestaanden van een massa-executie in het dorpje Rawagede, tegenwoordig Balongsari. Het bloedbad in Rawagede vond plaats in 1947, tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van de Indonesiërs. Op 9 december vielen Nederlandse militairen, die op zoek waren naar een onafhankelijkheidsstrijder, het dorpje Rawagede op zo'n honderd kilometer van de hoofdstad Jakarta binnen.

Massa-executie

Een groot deel van de mannelijke bevolking van het dorpje werd geëxecuteerd. Volgens ooggetuigen werden de mannen in rijen opgesteld en vervolgens doodgeschoten. Volgens de Indonesiërs werden er 431 mannen vermoord door de Nederlanders. De Nederlandse autoriteiten hielden het in 1969 op 150 slachtoffers. Nederland besloot al in 1947 om de daders van de massaexecutie niet te vervolgen.

Nabestaanden van de slachtoffers startten in 2009 een rechtszaak tegen de Nederlandse staat. De weduwen eisten erkenning en schadevergoeding voor gederfde inkomsten door het wegvallen van de kostwinner. Enkele weduwen en de laatste overlevende van het bloedbad, Saih bin Sakam, kwamen destijds speciaal voor het proces naar Nederland.

Excuses

Saih bin Sakam overleed onlangs op 88-jarige leeftijd. Een poging van hem om koningin Beatrix te ontmoeten, lukte niet. Wel sprak hij met Groningse scholieren. Tegen hen zei hij dat de Nederlandse militairen wat hem betreft niet meer vervolgd hoeven te worden. Wel wilde hij dat Nederland excuses zou aanbieden en een schadevergoeding zou betalen. Nederland stelde echter dat de claim te laat is. De kwestie zou in 1966 zijn afgerond met een financiële overeenkomst tussen Nederland en Indonesië. De Nederlandse staat heeft tijdens het proces toegegeven dat het bloedbad van Rawagede een oorlogsmisdrijf is. De zaak is echter volgens de landsadvocaat al verjaard.