Falling man: een moment van stilte op 9/11
Fotograaf Richard Drew werkt voor persbureau Associated Press. Op 11 september maakt hij een foto die beroemd zou worden: een onbekende man valt uit een van de torens van het World Trade Center. De foto maakte wereldwijd emoties los. Een schending van privacy, meenden sommigen.
Veel kranten weigerden de foto af te drukken, omdat deze te confronterend was. De 'springers' van 11 september zouden een soort taboe worden: je wilt het zien, moet het zien, maar mag het eigenlijk niet zien.
Door correspondent Eelco Bosch van Rosenthal in New York
"Het was modeweek in New York en ik was een modeshow aan het fotograferen in Bryant Park. Zwangerschapsmode. Toen kwamen de telefoontjes. Er was een vliegtuig in het World Trade Center gevlogen. Ik nam de metro naar de zuidpunt van Manhattan. Toen ik eruit kwam, bleek er een tweede crash te zijn geweest."
"Er sloegen mensen te pletter. Ik zag het aanvankelijk niet, maar ik hoorde het. Alsof iemand een zak cement naar beneden gooide. Toen ik een straathoek omging, zag ik het ook. Op zo'n moment ben je fotograaf. Ik doe dit al 41 jaar. We zijn op dat moment een soort first responders, net als ambulancebroeders en brandweerlieden gaan we naar de brand. Je begint gewoon af te drukken. Je hebt geen tijd voor allerlei bijgedachten."
Ontkenningsfase
"Ik liep terug naar ons kantoor bij Rockefeller Center, bijna twee uur lopen. Daar trof ik een doodstille redactie, iedereen was geconcentreerd aan het werk. Ik laadde de foto's in mijn computer en riep een collega erbij. We waren het al snel eens: dit was de foto."
"Eerder was ik ook al eens getuige van de geschiedenis. Ik was een van de vier fotografen die ter plekke waren toen Robert Kennedy werd vermoord in het Ambassador Hotel in Los Angeles, in juni 1968. Hij had net de voorverkiezingen in Californië gewonnen en ik stond achter hem op het podium. Vlak voor het einde van zijn overwinningstoespraak liep ik naar de keuken om een glas water te halen. Na zijn speech kwam Kennedy ook door de keuken. En toen werd hij doodgeschoten."
"Maar 9/11 was anders, groter. Een bevriende fotograaf bleef bij ons slapen, hij kon niet meer naar huis. Mijn vrouw vertelde me later dat mijn collega en ik die avond over alles spraken, behalve over wat we gezien hadden. We praatten over camera's, over belichting, maar niet over die springers. We verkeerden in de ontkenningsfase. Het was te veel, te hard."
Iconisch
"Ik zie het als een heel stil moment in een verder zeer luidruchtige dag. Deze persoon valt van het World Trade Center. Op deze foto valt hij als een soort pijl naar beneden. Het is geen gewelddadige foto. Niet zoals de beroemde AP-foto van dat Vietnamese meisje dat naakt wegrent voor een napalmaanval, of de foto van Eddie Adams, waarop een Vietcong-gevangene wordt doodgeschoten."
"Voor mijzelf kwam de meest bijzondere foto die dag van Thomas Franklin, hij werkt voor een krant in New Jersey. Daarop zie je drie brandweermannen een vlag hijsen op Ground Zero. Het was een variant op de beroemde foto van Joe Rosenthal voor Associated Press, van de soldaten op Iwo Jima. Beide foto's zijn iconisch."
'Ik wil het niet weten'
"Mijn foto is juist heel kalm, rustig en in evenwicht. De man valt precies langs de lijnen van de torens. Hoofd naar beneden, de benen geknikt. Ik weet niet of hij gevallen is, of gesprongen, of eruit geblazen. Ik weet niet of hij zelf die beslissing heeft kunnen nemen. En ik wil het eigenlijk ook niet weten."
"Er is veel gespeculeerd over de identiteit van deze man. En als zijn identificatie een familie in de gelegenheid stelt om een tijdperk af te sluiten, dan ben ik daar blij mee. Maar voor mij blijft hij een soort Onbekende Soldaat. The falling man."