NOS NieuwsAangepast

Italiaanse dorpen in opstand

Door correspondent Andrea Vreede

Regio's, provincies en gemeentes in Italië zijn in rep en roer. Ze worden zwaar getroffen door de plannen van de regering-Berlusconi en moeten de komende twee jaar 9,5 miljard euro bezuinigen. In het hele land klinken protesten.

Het hardst klagen de burgemeesters van gemeentes met minder dan 1000 inwoners. Die moeten van de regering hun zelfstandigheid inleveren door samen met andere dwergdorpjes te fuseren tot gemeentes van minimaal 5000 inwoners. Een bestuurlijke herindeling die in andere landen hoogstens tot wat gebrom en gesputter van locale bestuurders zou leiden. Maar die in Italië aanleiding vormt tot een ware volksopstand. Want maar liefst een kwart van de ruim 8000 Italiaanse gemeentes heeft minder dan 1000 inwoners.

Deze kleine, vaak pittoreske dorpjes die allemaal enorm trots zijn op hun eigen culturele identiteit, vormen al eeuwenlang de ruggegraat van het land. De Italianen noemen dat dorpschauvinisme campanilismo, te vertalen als een alles overheersende fixatie voor de eigen klokkentoren ofwel 'campanile'. De spil waar het gemeenschapsleven om draait en die geen dorpeling voor langere tijd uit het oog wil verliezen.

Italiaanse trots

Geen eigen burgemeester meer hebben en 'bevelen' moeten aannemen van buurdorpen die al eeuwenlang rivalen zijn, is voor veel dorpsbewoners een onverdraaglijke gedachte. Om nog maar niet te spreken van het straks moeten vieren van het feest van de patroonheilige van het andere dorp. Ondenkbaar.

Burgemeesters van de minigemeentes hebben daarom massaal voor het parlement in Rome gedemonstreerd. En proberen sommigen er iets op te vinden om aan de dans van de herindeling te kunnen ontspringen. Bijvoorbeeld door Roemeense immigrantengezinnen uit te nodigen om zich te komen vestigen. Of mensen van elders die wel een huis in het dorp hebben, maar niet ingeschreven staan om zo geen belasting over de tweede woning te hoeven betalen, te vragen om zich toch in te schrijven.

Creatieve oplossing

Maar veel dorpen zijn zo klein dat dergelijke listen zinloos zijn. Die proberen er dus iets anders op te verzinnen. Zoals Filettino, een dorpje niet ver van Rome, dat een wel heel originele oplossing heeft bedacht. Burgemeester en gemeenteraad hebben een procedure gestart om het dorp uit te roepen tot een onafhankelijk prinsdom. Filettino moet een soort San Marino worden. Of het er van zal komen, is de vraag, maar het nieuws levert het toeristische plaatsje wel veel publiciteit op. Zoals de komst van de Nederlandse televisie.

Geschrokken

De grootste klacht van de gemeentes is dat de hele herindeling volgens hen niet meer dan 6 miljoen euro oplevert. Een veel te lage besparing om daar zoveel Italiaanse trots en historie aan op te offeren.

De regering is geschrokken van alle protesten en denkt nu na over een compromis. Bijvoorbeeld de gemeentes wel zelfstandig laten blijven met ieder hun eigen burgemeester. Maar alle diensten (scholen, openbaar vervoer, dienstverlening) bundelen in grotere bestuurseenheden. Om zo toch nog iets te kunnen bezuinigen en tegelijkertijd al die unieke Italiaanse wereldjes intact te laten.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl