Alzheimer-onderzoek was begin Hersenbank

Door verslaggever Garrie van Pinxteren

Je herkent het niet meer als hersenen, het witte spul dat een onderzoekster op een schaaltje spuit. Toch zat datzelfde goedje gisteren nog in het hoofd van een levend mens.

Het komt van iemand die zijn of haar hersenen beschikbaar heeft gesteld aan de Nederlandse Hersenbank. Vannacht werden de hersenen uit de schedel gehaald en nu al wordt er onderzoek mee gedaan. Naar Alzheimer deze keer.

Dick Swaab

Het onderzoek naar Alzheimer is ook de reden dat de bekende hersenspecialist Dick Swaab de Hersenbank 25 jaar geleden opzette. "Ik heb het gedaan omdat ik destijds zelf vier jaar nodig had om vijf goed gedocumenteerde hersenen van Alzheimer-patiënten te krijgen", zegt Swaab in zijn werkkamer bij de Hersenbank.

Sindsdien verzamelt de Nederlandse Hersenbank. De bank valt onder het Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen van de KNAW en bevat hersenweefsel van overleden personen die zich bij leven als hersendonor hebben laten registreren.

China

In de kamer van Swaab zit ook een Chinees. Swaab werkt namelijk al lang samen met de Zhejiang-universiteit in het Oost-Chinese Hangzhou. Daar willen ze ook graag een hersenbank opzetten. Dat is moeilijk, zegt Swaab, want mensen in China houden hun lichaam na de dood het liefst intact. Maar professor Ke Qiang, een bezoekend patholoog-anatoom uit Hangzhou, heeft er alle vertrouwen in.

"Het klopt dat vrijwillige hersen- en orgaandonatie niet erg gebruikelijk zijn in China", zegt Ke in een mengsel van Chinees en Engels. "Dat is wel aan het veranderen. Er zijn zoveel Chinezen, als maar één procent daarvan bereid is om hersenen te doneren, dan heeft onze hersenbank meteen ruim voldoende weefsel", aldus Ke. "Dan kunnen we over een paar jaar zelfs weefsel aan buitenlandse onderzoekers ter beschikking stellen."

Zo ver is het nog niet, maar ook Swaab gelooft dat het wel mogelijk is. "Ook hier was het 25 jaar geleden moeilijk om een hersenbank op te zetten. Je moet gewoon beginnen, zonder dat je nog zeker weet of het gaat lukken."