'Dief van Mona Lisa is een Italiaanse held'

De man die vandaag precies 100 jaar geleden de Mona Lisa uit het Louvre stal, wordt in Italië geëerd als een held. Later dit jaar komt een documentaire uit over Vincenzo Peruggia, vandaag gaat een toneelstuk over hem in première.

"Wij vinden Peruggia een echte patriot", zegt de regisseur van het toneelstuk.

Peruggia, een simpele schilder uit het Noord-Italiaanse stadje Dumenza, ontvreemdde de Mona Lisa op zondag 21 augustus 1911. Hij verstopte zich in een kast en wist na sluitingstijd vrij makkelijk met het meesterwerk van Leonardo onder zijn jas naar buiten te wandelen.

Doordat het Louvre op maandag gesloten was, werd de roof pas twee dagen later ontdekt. Peruggia was toen allang gevlogen en de Mona Lisa zou twee jaar lang vermist blijven.

Onderbroeken

Pas in december 1913 dook er weer een spoor van het werk op. Een kunsthandelaar in Florence kreeg een brief van een man die zich Leonardo noemde en aanbood te willen onderhandelen over de Mona Lisa. Hij wilde dat het werk in het Uffizi-museum zou komen te hangen.

De kunsthandelaar regelde een ontmoeting tussen Leonardo en de directeur van het Uffizi. Tot ieders verbazing haalde de onbekende het werk uit een reiskoffer met een dubbele bodem. Het meesterwerk kwam tussen de wollen onderbroeken vandaan.

Peruggia werd meteen gearresteerd. Tijdens zijn verhoren vertelde hij op het idee voor de roof te zijn gekomen toen het bedrijf waar hij werkte beschermende vitrines voor werken in het Louvre moest maken.

Bevrijden

Hij zei Mona Lisa te hebben willen bevrijden uit Franse handen. Peruggia dacht abusievelijk dat het werk ooit door Napoleon uit Italië was geroofd, terwijl het in feite was gekocht door een Franse koning tijdens Leonardo's verblijf in Frankrijk, begin zestiende eeuw.

De rechter veroordeelde hem, maar hield rekening met zijn patriottisme en zijn verstandelijke beperkingen; hij kreeg zeven maanden cel. Peruggia overleed in 1925.

Ironisch genoeg maakte de roof de Mona Lisa wereldberoemd. Hoewel het altijd al gezien werd als een meesterwerk, werd het pas echt fameus toen kranten wereldwijd over de roof berichtten.

Tegenwoordig geldt het als het beroemdste schilderij ter wereld. Frankrijk kent zelfs een wet die verbiedt dat het werk ooit weer het land verlaat.