NOS NieuwsAangepast

'Turkije heeft metamorfose doorgemaakt'

Door correspondent Bram Vermeulen in Istanbul

Turkije is zichzelf niet meer. Het aftreden van de chefstaf van de strijdkrachten en de hoogste commandanten van de landmacht, luchtmacht en marine gisteren is daarvan het overweldigende bewijs.

Generaals waren in dit land decennialang onaantastbaar. Ze zagen zichzelf als de bewakers van het seculiere karakter van de Turkse republiek. Iedere politicus die zich niet naar hun zin gedroeg, werd zijn macht onverbiddelijk afgepakt. In 1960 lieten de generaals zelfs een premier ophangen. In 1980 stuurden ze tanks de straten op en honderdduizenden mensen werden opgepakt in de jaren van militaire dictatuur die volgden.

Aftreden hoort niet bij Turkse generaals, maar gisteren lieten ze zien dat hen anno 2011 geen ander middel rest om te protesteren tegen een regering die hen slecht gezind is.

Slechte relatie

Hun aftreden volgt op drie belangrijke ontwikkelingen. Er bestaat al jaren grote spanning tussen het leger en de regering van premier Erdogan met zijn gelovige ministers.

In 2007 begon een onderzoek naar officieren die plannen zouden hebben om de regering af te zetten. Zo is er Operatie Sloophamer. Volgens buitgemaakte documenten zouden de officieren moskeeën hebben willen opblazen en de chaos die daaruit voortkwam, zou het excuus worden voor militair ingrijpen. In de afgelopen drie jaar werden meer dan 200 militairen opgepakt, onder hen meer dan veertig generaals. 10 procent van de legertop zit momenteel in de gevangenis.

De tweede irritatie ontstond, nadat de legertop had aangegeven in de maand augustus zeventien van die hoge officieren te willen promoveren, maar dan moesten ze nog wel even worden vrijgelaten. Premier Erdogan zei: "Geen sprake van."

Metamorfose

Toen kwam vrijdag het nieuws dat nog eens 22 militairen moesten worden gearresteerd, omdat ze op het internet een lastercampagne tegen de regering zouden hebben geleid. Dat was de druppel. Hoewel nooit eerder in de geschiedenis van Turkije zo veel hoge militairen tegelijkertijd aftraden, is de relatieve rust van vandaag het bewijs van de metamorfose die dit land heeft doorgemaakt.

Kranten als Taraf, niet bepaald gediend van militaire bemoeienis, spraken vanochtend over "hoop". Militairen horen zich niet met politiek te bemoeien, hoor je steeds vaker op straat. Ook al blijft de vraag waarom tegen zo veel militairen nog altijd geen aanklacht is geformuleerd. En waarom verdachten vaak jaren achter de tralies moeten wachten, voordat ze hun schuld of onschuld voor de rechter kunnen bewijzen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl