Wordt schuld VS een wereldwijd probleem?
Door redacteur economie Lex Runderkamp
Volgens president Obama breekt zo ongeveer het einde der tijden aan als het Amerikaanse Congres niet instemt met het verhogen van het kredietplafond.
Maar de Amerikaanse staatsschuld is zo groot dat je als eenvoudig mens niet meer kan overzien welke economische gevolgen die zou kunnen krijgen. De schuld is bijna opgelopen tot het (nu nog) wettelijk plafond van 14.300 miljard dollar.
Republikeins Amerika vreest belastingverhogingen als het schuldenplafond omhoog mag. Democratisch Amerika vreest nog grotere economische problemen, zoals meer werkloosheid, rentestijging en lagere huizenprijzen.
Internationaal
De VS heeft sinds 1962 al 74 keer het plafond verhoogd, vaak na stevige politieke gevechten. In 1995 ontstond voor het laatst de situatie dat de deadline niet werd gehaald en de overheid moest stoppen met betalen. Nog nooit heeft dat internationale economische gevolgen gehad, meldden deskundigen.
Het goede nieuws is dat de Amerikanen hun staatsschuld voor tweederde deel zelf financieren. Dus alle rente die daarop betaald moet worden, blijft ook voor dat percentage in eigen land.
De Chinezen zijn de grootste buitenlandse financiers van de Amerikaanse staatsschuld. En de Chinezen hebben er alle belang bij om de Amerikaanse economie draaiende te houden, want zonder die afzetmarkt loopt de economische groei in China terug. En dan is de dollar ook nog eens het stromende bloed van de wereldeconomie, waarvoor in de komende jaren nog geen alternatief is.
Rating
De drie grote Amerikaanse ratingbureaus nemen deze week een besluit over de kredietwaardigheid van de VS. Blijven de VS een topmerk voor beleggers of niet? Standard en Poor's, Moody's en Fitch beoordelen een belegging in de Amerikaanse staatsschuld nu nog als een AAA-investering, want de VS staan erom bekend dat ze alle leningen altijd terugbetalen.
Maar er zijn tekenen dat ze die topwaardering iets zouden kunnen verlagen. Dat zou een steen zijn in de vijver van de wereldeconomie, waarvan niemand overziet hoe de gevolgen zich kunnen opstapelen. Dit zogeheten ripple-effect wordt momenteel bij alle financiële instanties ingeschat en doorgerekend.
Twintig etages
De Nederlandse topbanken hebben opgeteld voor ongeveer 5,5 milard euro belegd in Amerikaanse staatsobligaties zodat een afwaardering door de ratingbureau's voor ING, Rabo en ABN Amro geen grote gevolgen zal hebben.
Bovendien kent de schaal van kredietwaardigheid bijna twintig etages. Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat de staatschuld van de VS op een niveau belandt dat institutionele beleggers er niet meer in willen stappen.
Als het politieke compromis in Washington uitblijft, zullen de gevolgen in eerste instantie in de VS voelbaar worden. Hoe dat doorsijpelt naar de rest van de wereld is nog moeilijk in te schatten.