Kamervoorzitter Bosma niet bij slavernijherdenking, uitnodiging ingetrokken
De uitnodiging aan Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) voor de Nationale Herdenking Slavernijverleden is ingetrokken. Dat laat voorzitter Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) weten tegenover de NOS.
Bosma zal maandag niet bij de herdenking aanwezig zijn. "De herdenking moet niet over mij gaan, maar over het slavernijverleden", zegt hij.
Bosma en Nooitmeer gingen vanochtend in Den Haag met elkaar in gesprek. De Kamervoorzitter sprak na afloop van een "nuttig gesprek". Nooitmeer was naar Den Haag gekomen om Bosma nogmaals te vragen zijn komst te heroverwegen. Ze wilde dat Bosma reflectie toont en excuses maakt, alvorens bij de herdenking aanwezig te zijn.
De Kamervoorzitter is dat niet van plan. Volgens hem mag hij als neutraal voorzitter niets zeggen over uitlatingen van Kamerleden. Dat geldt ook voor uitlatingen van hemzelf, toen hij nog Kamerlid was, meent hij. "Want dan treed ik uit mijn rol."
"Ik betreur het zeer dat het zo gegaan is", zei hij. "De slavernij is een zwarte bladzijde in de geschiedenis." Volgens Bosma was de kwestie inmiddels zo hoog opgelopen, dat ook de veiligheid van de aanwezigen bij de herdenking in het geding kwam.
NinSee heeft nog geopperd dat Bosma een vervanger zou sturen. Maar volgens Nooitmeer was hij daartoe niet bereid. Daarom zal er nu niemand namens de Tweede Kamer een krans leggen. Individuele Kamerleden zullen wel aanwezig zijn.
Negatieve uitlatingen
Eerder stuurde het NiNsee een brief aan de Kamervoorzitter waarin het instituut hem verzocht om zijn respect te tonen voor de mensen die door zijn woorden zijn gekwetst.
Bosma liet zich eerder negatief uit over het herdenkingsjaar slavernijverleden, dat op 1 juli wordt afgesloten. Zo noemde Bosma het "slavernijgedram", "anti-blank racisme", en "propaganda en indoctrinatie" ten aanzien van het slavernijverleden.
Ook werd verzetsheld Tula door hem een "racistische moordenaar" genoemd, terwijl er in dit herdenkingsjaar langverwachte rehabilitatie van Tula is gekomen. Tot slot heeft de PVV, de partij van Bosma, opgeroepen om de excuses voor het slavernijverleden die namens de Nederlandse Staat op 19 december 2022 door premier Rutte zijn uitgesproken in te trekken.
Bosma benadrukt dat hij inmiddels een andere rol heeft. "Die woordvoerder die ik vroeger was, die is er niet meer. Daar hebben we afscheid van genomen op het moment dat ik de voorzittershamer ontving. Ik kan geen commentaar gaan geven op uitspraken die ik de afgelopen vijftien jaar als Kamerlid heb gedaan."
NinSee-voorzitter Nooitmeer meent juist dat de uitspraken nog zo vers zijn, dat veel mensen het onderscheid nog niet kunnen maken tussen het Kamerlid Bosma en de neutrale Kamervoorzitter.
Het bestuur van stadsdeel Zuidoost in Amsterdam riep het parlement eerder op iemand anders naar de Nationale Herdenking Slavernijverleden te sturen. Een groep van 150 prominenten uit de zwarte gemeenschap in Nederland vroeg de Tweede Kamer iemand te sturen "die het meent".
De Tweede Kamervoorzitter legt jaarlijks een krans bij het slavernijmonument in het Oosterpark. Namens het kabinet zal demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs komende maandag bij de herdenking een toespraak houden.
