Fraude met Haagse cadeaubonnen voor mantelzorgers: schade tot 1,6 miljoen
Den Haag heeft zeer waarschijnlijk 400.000 euro aan cadeaubonnen die bedoeld waren voor mantelzorgers onterecht uitgekeerd. Van 1,2 miljoen euro aan cadeaubonnen is niet meer te achterhalen of ze correct zijn besteed. "Onbevredigend", vindt de Haagse wethouder Mariëlle Vavier (GroenLinks).
Afgelopen najaar werd bekend dat er fraude was gepleegd met de waarderingsregeling voor mantelzorgers en vrijwilligers van de gemeente. Den Haag deed aangifte tegen meerdere mensen die onterecht aanspraak hadden gemaakt op waardebonnen. Er waren in totaal meer dan 38.000 aanvragen gedaan, maar er was nog niet bekend hoeveel mensen misbruik hadden gemaakt van de regeling.
De waarderingsregeling bestaat sinds 2015. De gemeente krijgt geld van het Rijk om mantelzorgers en vrijwilligers een extraatje te geven. Aanvragers kunnen in een webshop zelf een cadeaukaart uitkiezen voor bedragen tussen de 25 en 125 euro. Het aanvraagformulier in Den Haag was vorig jaar versimpeld en bleek niet bestand tegen fraude.
Aanvragers moesten zich wel aanmelden met DigiD, maar hoefden verder op een aanvraagformulier alleen aan te geven dat ze alles naar waarheid hadden ingevuld. Er ontstond volgens Omroep West in een paar dagen tijd een stroom van aanvragen van mensen die helemaal geen mantelzorger of vrijwilliger waren. Toen de gemeente dat ontdekte, deed ze aangifte.
"We hebben de drempel voor het aanvragen van deze waardering juist willen verlagen. Dat hebben we gedaan op verzoek van verschillende organisaties en betrokkenen die vonden dat het aanmeldproces te ingewikkeld was, waardoor nog niet eens tien procent gebruik maakte van de waardering. Dat percentage wilden wij verhogen", verklaart de wethouder.
Uit een "statistisch representatieve steekproef" is nu een inschatting gemaakt van het aantal gevallen van fraude. Daaruit blijkt dat 400.000 euro onterecht is uitgekeerd. Van de mensen die zijn benaderd voor de steekproef heeft een groot deel niet gereageerd. Daarom is van 1,2 miljoen euro aan uitgekeerde cadeaubonnen niet te achterhalen of ze terecht zijn uitgekeerd.
"Het allerergste vind ik het voor al die vrijwilligers die niet op tijd waren om een waardering aan te vragen", aldus Vavier.
Terugbetalen
De gemeente probeert ondertussen geld terug te krijgen van zestien aanvragers van wie zeker is dat zij de cadeaukaart onterecht hebben gekregen. "Het gaat om zestien mensen die vier keer of meer oneigenlijk gebruik wisten te maken van de waardering", zegt Vavier. Zij moeten in totaal bijna 14.000 euro terugbetalen. Daarvan is inmiddels een kleine 4000 euro binnen bij de gemeente.
Voor frauduleuze aanvragers met spijt is een "inkeerregeling" ingesteld. Vier mensen hebben zich daarvoor aangemeld en in totaal 300 euro terugbetaald.