Nieuwe informateurs wacht zware taak in korte tijd, PVV gaat 'keihard' onderhandelen

De nieuwe fase van de kabinetsformatie met de eerste inhoudelijke onderhandelingen tussen PVV, VVD, NSC en BBB begint vandaag. "We moeten heel veel werk verrichten in een korte tijd", constateerden de informateurs Dijkgraaf en Van Zwol gisteravond na een eerste voorbereidende bijeenkomst.

Vanochtend staat eerst een ontmoeting met ex-informateur Putters op de agenda en 's middags is het eerste gesprek met de vier fracties om werkafspraken te maken. "We gaan kijken hoe we zo effectief mogelijk kunnen werken en met welke onderwerpen we moeten beginnen." Daarna volgt een persmoment.

Feest

Het werk van de twee informateurs Van Zwol en Dijkgraaf zal niet eenvoudig zijn. PVV-leider Wilders heeft aangekondigd om "keihard" te gaan onderhandelen. "Ik moet mijn kiezers laten zien dat we op alle belangrijke onderwerpen herkenbare punten binnen halen", aldus Wilders na het Tweede Kamerdebat over het eindverslag van Putters. "Anders gaat het feest niet door."

Ook NSC-leider Omtzigt ziet aanzienlijke verschillen. "We zijn vier totaal verschillende partijen, soms zal het twee tegen twee zijn, soms drie tegen één", voorspelt hij. "Dan zul je in het midden moeten uitkomen."

Vier maanden

De twee informateurs hebben acht weken de tijd gekregen om te onderzoeken of er een 'programkabinet' kan komen op basis van een akkoord op hoofdlijnen tussen PVV, VVD, NSC en BBB. Het is voor het eerst na de Tweede Kamerverkiezingen van vier maanden geleden dat er echt inhoudelijk onderhandeld gaat worden.

De vorige informateur Putters heeft met de vier partijen al een lijst opgesteld van de onderwerpen waar ze het in ieder geval over moeten hebben.

De vier partijen probeerden in het debat aan de kritische oppositie onder meer duidelijk te maken dat ze met elkaar verder gaan, omdat er "verantwoordelijkheid" genomen moet worden. De onderlinge verhoudingen tussen PVV, VVD, NSC en BBB zijn broos en het onderling vertrouwen is niet bijzonder groot. Toch zeggen diverse partijleiders, zoals Wilders en Van der Plas van BBB "positief" te kijken naar de inhoudelijke gesprekken.

Kijk hier naar een terugblik van het debat over het eindverslag van informateur Putters.

Dijkgraaf en Van Zwol hebben in principe tot midden mei de tijd voor de opzet van een inhoudelijk akkoord op hoofdlijnen. Zij hoeven nog niet per se aan de slag met de samenstelling van een ministersploeg, dat komt daarna pas. Het nieuwe kabinet wordt, als het aan de vier partijen ligt, ook anders: de eindelijke ploeg bestaat voor de helft uit mensen met politieke ervaring, en de andere helft uit mensen van buiten.

Kamervoorzitter Bosma hoorde van de informateurs dat ze streven om hun werk sneller te doen, misschien is het werk wel klaar voor de meivakantie die over vijf weken begint. "Het zou mooi zijn als er voor die tijd witte rook is", aldus Bosma.