China drijft koperprijzen op
"De schade zijn we nog aan het inventariseren, maar vooral de overlast is bijzonder groot", zegt Michiel Haighton van spoorbeheerder ProRail. Opnieuw is op verschillende trajecten in Nederland het treinverkeer ontregeld, omdat koperdieven vannacht hebben toegeslagen.
Het koper wordt gebruikt voor het aansturen van seinen, wissels en overwegen. "Bijvoorbeeld bij Etten-Leur zijn enkele tientallen meters koper gestolen, waardoor alle spoorsystemen op de stand 'veilig' komen te staan", zegt Haighton. "Dit heeft tot gevolg dat alle treinen stapvoets moeten rijden om te voorkomen dat ze iemand aanrijden die tussen de dichte spoorbomen doorglipt."
De problemen als gevolg van koperdiefstal leiden tot grote ergernissen. Waarom is dat koper voor dieven zo populair en waar wordt het eigenlijk voor gebruikt?
Meer vraag
De prijs van koper is in tien jaar tijd bijna vertienvoudigd. De huidige koers staat op ruim 9000 dollar voor een ton koper, dat is ongeveer 6230 euro. De vraag naar koper is dus enorm gestegen, terwijl het aanbod achterblijft. Daarnaast wordt de prijs opgedreven door een toename aan speculanten.
Vooral China heeft met zijn snelle economische groei behoefte aan steeds meer koper. Meer Chinezen verhuizen naar de stad, waardoor er nieuwe huizen en elektrische netwerken moeten worden ontwikkeld met kabels waarin koper is verwerkt. Ook de toegenomen welvaart speelt een rol. Steeds meer Chinezen kunnen zich bijvoorbeeld een mobiele telefoon of laptop veroorloven.
Beeld
Naast ProRail en de NS, ondervinden de elektriciteits- en kunstsector problemen door koperdiefstal. Zo werd in 2007 uit de tuin van Het Singer Museum in Laren onder meer het beeld 'De Denker' van Rodin gestolen. Het beeld werd twee dagen later zwaar beschadigd teruggevonden.
Ook bliksemafleiders, elektriciteitskabels en beelden van begraafplaatsen zijn populair onder koperdieven.
Koper wordt gebruikt voor veel verschillende doeleinden. Het meeste koper wordt verwerkt in muntgeld of in elektriciteitskabels. Ook elektrische apparaten, zoals magnetrons, of muziekinstrumenten bevatten koper.
Bewakers
ProRail kondigde vrijdag aan bewakers met honden in te zetten op locaties waar regelmatig koper ontvreemd wordt. Haighton blijft hierover enthousiast, ondanks dat het de recente diefstallen niet heeft kunnen voorkomen. "We hebben vorige week een proef gedaan en toen is het aantal meldingen van diefstal fors gedaald. In heel Nederland ligt 3000 kilometer spoor dus we kunnen niet alles bewaken, maar we voeren onze inzet op."
Ook is ProRail in gesprek met het Openbaar Ministerie om een legitimatieplicht in te voeren voor verkopers van koper. En de organisatie wil dat inkopers een administratie gaan bijhouden. Haighton: "Ook hiermee zullen we het waarschijnlijk niet helemaal uitbannen, maar alle kleine beetjes helpen."