Nieuwe site voor verhalen uit Iran
Door buitenlandredacteur Imke van Hoorn
Mensenrechtenorganisaties en journalisten uit Iran hebben een nieuwe website opgericht, waarop mensen uit Iran hun verhalen en filmpjes kunnen plaatsen, zonder dat ze daarmee - volgens de makers - gevaar lopen door de regering te worden bespioneerd.
De website www.iranianstories.org gaat vandaag de lucht in. "Het moet een plek zijn voor Iraniërs om hun stem te laten horen", zegt de Franse journalist Thibault Lefèvre, een van de oprichters van de site.
Heilig
Lefèvre bezocht Iran kort voor de verkiezingen in 2009. "Ik ontmoette veel jonge mensen en ontdekte dat de mobiele telefoon heilig voor hen is. Ze wisselen er muziek en filmpjes mee uit. Bijna alles is verboden daar, maar de mobiele telefoon is hun vrijheid", zegt de journalist in een telefonisch interview.
Dat kleine beetje vrijheid, daar willen de initiatiefnemers van de website op inspringen. Op de site kunnen Iraniërs filmpjes uploaden en anoniem getuigenverklaringen afleggen. Dat is op zich niks nieuws. Ook Facebook, Twitter en YouTube bieden die mogelijkheid. Maar, zo stelt Lefèvre, "op onze site komen de verhalen uit Iran op één plek samen. Het moet een platform zijn voor iedereen die geïnteresseerd is in het land".
Een ander belangrijk verschil met sociale media is dat de filmpjes op www.iranianstories.org eerst worden bekeken door een team van journalisten voordat ze online worden gezet. Daarmee is de site volgens hem een belangrijke aanvulling op Twitter, Facebook en YouTube, kanalen die door de Iraanse regering inmiddels ook worden gebruikt voor propaganda.
Twitter-revolutie
Twee jaar geleden gingen miljoenen Iraniërs de straat op om te demonstreren tegen de uitslag van de verkiezingen op 12 juni 2009. Ze gebruikten Twitter, Facebook en YouTube om zich te organiseren en om hun verhalen aan de rest van de wereld kenbaar te maken. Duizenden filmpjes van de protesten, gemaakt met mobiele telefoons, verschenen op internet.
Maar met de 'twitter-revolutie' werd ook de Iraanse regering wakker. Ze begon met het surveilleren op het net en het plannen van cyber-aanvallen. Inmiddels is de Iraanse regering ze zeer bekwaam in het online opsporen van activisten. Begin dit jaar werd de eerste Iraanse cyber-politie opgericht. Meerdere bloggers zitten op dit moment vast in Iran.
Aanval
"De grootste uitdaging voor ons was de veiligheid van de site", stelt Lefèvre. "Als de site een succes wordt, en daar hopen we natuurlijk op, dan kunnen we er zeker van zijn dat hij een keer wordt aangevallen door de Iraanse regering". De oprichters maken daarom gebruik van meerdere servers, zodat bij een aanval de site weliswaar even uit de lucht is, maar niet verloren gaat.
Daarnaast staat er een uitgebreide instructie op de site hoe gebruikers veilig een filmpje kunnen uploaden zonder dat de locatie van hun computer kan worden getraceerd. Een gedetailleerd filmpje op de site laat toont hoe je veilig een verklaring kunt afleggen: door alleen je mond te filmen.
Huiverig
Toch realiseert Lefèvre zich dat de Iraniërs in eerste instantie huiverig zullen zijn. "Ze vragen zich af wie we zijn, en of we geen valse website zijn. Daarom proberen we zo transparant mogelijk te zijn. Maar we willen mensen absoluut niet dwingen".
Veilig?
Internet - en veiligheidsexpert Mart van Santen bekeek voor de NOS de website iranianstories.org. Hij plaatst een aantal kanttekeningen bij de veiligheid van de site. Lees meer hierover.