EHEC is nieuwe 'gevaarlijkere' bacterie
De EHEC-bacterie waarmee in Duitsland meer dan 1500 mensen besmet zijn, is een nieuwe gemuteerde soort die nog nooit eerder is gezien. Dit zegt de Wereldgezondheidsorganisatie. Volgens de WHO heeft de nieuwe variant verschillende kenmerken die de bacterie 'dodelijker en giftiger' maken.
"Het is een unieke bacteriestam die nog nooit eerder bij patiënten is aangetroffen", aldus Hilde Kruse van de WHO. Uit genetisch onderzoek blijkt het een kruising tussen twee verschillende E.coli-bacteriën. De bron van de bacterie is volgens Kruse waarschijnlijk een dier. E.coli-soorten komen veel voor in darmen van onder meer koeien en schapen, zonder dat die daar ziek van worden. Ook mensen hoeven er niet ziek van te worden.
De uitbraak in Duitsland is op dit moment de derde grootste E.coli-uitbraak in de recente geschiedenis en waarschijnlijk al de dodelijkste. In 1996 stierven in Japan 12 mensen en raakten er 12.000 besmet. Op dit moment zijn in Duitsland en zeven andere landen ruim 1500 mensen besmet, en 18 mensen overleden. Alle patiënten in die andere landen, waaronder Nederland, zijn onlangs in Duitsland geweest. Ook in de Verenigde Staten zijn nu enkele gevallen gemeld.
Nierfalen
Europese gezondheidsexperts zijn geschokt door de omvang en ernst van de besmetting. Normaal gesproken leidt een EHEC-uitbraak in tien procent van de besmette gevallen tot nierfalen. In Duitsland zijn inmiddels bijna 500 gevallen gemeld van nierfalen, dat dodelijk kan zijn.
Dit zou twee dingen kunnen betekenen. De nieuwe bacteriesoort is zoveel gevaarlijker en giftiger dat mensen er sneller nierfalen door krijgen. Of er zijn veel meer mensen besmet dan nu bekend is, aldus het Duitse Robert Koch-instituut voor volksgezondheid. Ook andere experts denken dat er veel meer besmettingen zijn, omdat mensen met milde symptomen zich niet bij een dokter melden.
Opmerkelijk is dat de meeste patiënten vrouwen zijn. Van de besmette mensen is 60 procent een volwassen vrouw, van degenen met nierfalen is zelfs 90 procent vrouw. Gezondheidsexperts hebben hier tot nog toe geen verklaring voor. Het kan komen doordat vrouwen meer rauwe groenten eten, maar het kan ook komen doordat vrouwen vaker in de keuken staan om voedsel te bereiden. Of er kan nog een andere oorzaak zijn.
Komkommers
Op welk voedsel de bacterie zat, is nog steeds niet duidelijk. In elk geval niet op Spaanse komkommers, zoals Duitsland aanvankelijk meldde. Sommige deskundigen leek dat al vreemd. "Komkommers spelen normaal geen rol bij een uitbraak van voedselvergiftiging. Ze zijn om te beginnen makkelijk schoon te maken en bacteriën vinden er niet makkelijk een beschut plekje", aldus de Britse hoogleraar Paul Hunter aan de Universiteit van East Anglia. Volgens hem is sla een veel makkelijker prooi voor de bacterie, en veel vaker de oorzaak van uitbraken als deze.
Hoewel er ook wel eens EHEC-besmettingen zijn gemeld via hamburgers, denken de meeste deskundigen in dit geval toch aan groenten. "Als je zo'n groot aantal ernstige gevallen hebt, betekent dat waarschijnlijk dat er op een bepaald moment een grote besmetting heeft plaatsgevonden. Dat kan overal zijn op de weg tussen de kweker en de vork: tijdens het transport, het inpakken, het schoonmaken, de groothandel, de kruidenier - op elke plek in de voedselketen", zegt Denis Coulombier van het Europese centrum voor ziektepreventie (ECDC).
Maar de precieze bron van de huidige uitbraak wordt mogelijk nooit duidelijk, waarschuwt het Duitse Robert Koch-instituut. Het besmette voedsel is inmiddels mogelijk al uit de Duitse winkels en markten verdwenen.