Mogelijke deals in de achterkamertjes
Vandaag stemmen 566 Statenleden voor de Eerste Kamer. Het blijft tot het laatste moment spannend wat de uitslag wordt.
Als iedereen op zijn eigen partij stemt, zijn er zes restzetels te verdelen. Die gaan, in deze volgorde, naar: CDA, VVD, GroenLinks, PvdA, PVV en SP.
Maar achter de schermen is er van alles aan gedaan om de uitslag te beïnvloeden. Er is zelfs een Zeeuws Statenlid op het Torentje uitgenodigd voor een gesprek met de premier en gedoogpartner Wilders. Na afloop van dat gesprek besloot hij zijn stem niet aan de Onafhankelijke Senaatsfractie te geven, maar aan VVD of PVV.
Ook op minder chique locaties zijn sinds de Provinciale Statenverkiezingen, op 2 maart, geheime en minder geheime gesprekken gevoerd.
Zaterdag op het VVD-congres, zo melden bronnen, is het besluit gevallen dat VVD-Statenleden in theorie op een SGP-kandidaat kunnen stemmen om die partij aan een tweede zetel te helpen.
Daarin is mogelijk een aantal deals gesloten, die overigens niet alles zeggen. Statenleden mogen uiteindelijk, "zonder last of ruggespraak", stemmen wat zij willen.
OSF en 50Plus
De Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) is een verzamelpartij van de Fryske Nasjonale Partij, de Partij voor het Noorden (Groningen), de Ouderenpartij Noord-Holland en de Partij voor Zeeland. Die kregen bij de Provinciale Statenverkiezingen net te weinig stemmen voor een zetel in de Eerste Kamer. 50Plus, de partij van Jan Nagel, haalde bijna twee zetels.
Bedacht is dat als de twee partijen samenwerken, ze samen twee zetels kunnen bemachtigen. De zetel van de OSF zal dan worden ingenomen door de tweede man van 50Plus: Kees de Lange.
De afspraak was dat alle Statenleden van de regionale partijen op de OSF zouden stemmen, en een aantal 50Plussers ook. De ommezwaai van het Zeeuwse Statenlid Robesin, de man die op het Torentje werd uitgenodigd en besloot zijn stem aan VVD of PVV te geven, dreigde roet in het eten te gooien. Maar door nog één 50Plusser over te halen om op de OSF te stemmen, lijkt de deal toch nog te gaan lukken.
VVD en PVV
Als het Zeeuwse Statenlid Robesin voor de VVD kiest, dan kan de VVD één van de eigen Statenleden op de PVV laten stemmen. De partij van Wilders is niet zeker van een tiende zetel in de Eerste Kamer en kan dus wel een extra stem gebruiken. De grote vraag is welke VVD'er het ziet zitten om op de PVV te stemmen. Hoogstwaarschijnlijk is die persoon in Drenthe gezocht, want de stemwaarde in Drenthe is precies hoog genoeg om de PVV uit de brand te helpen.
ChristenUnie en SGP
De ChristenUnie heeft twee zetels, de SGP heeft er één. Samen zouden de twee christelijke partijen vier zetels kunnen halen, als ze elkaar voldoende stemmen gunnen om nog een restzetel in de wacht te slepen. Een aantal CU-Statenleden heeft er moeite mee om met een stem op de SGP (die het kabinetsbeleid in grote lijnen steunt), de coalitie indirect aan een meerderheid te helpen. Daar staat tegenover dat ze het moeilijk aan hun achterban kunnen verkopen als christelijke stemmen verloren gaan voor het christelijke kamp.
SP, PvdA, D66 en Partij voor de Dieren
SP en PvdA halen, als iedereen op zijn eigen partij stemt, allebei een restzetel. Maar die zetel is zeker niet gegarandeerd. D66 en de Partij voor de Dieren hebben genoeg stemmen een andere partij te helpen. Achter de schermen worden gesprekken tussen deze partijen gevoerd. Het lijkt logisch dat D66 de PvdA tegemoet komt, terwijl de Partij voor de Dieren iets doet voor de SP.
Koornstra
Ruud Koornstra is een 'groene' ondernemer die op eigen houtje een zetel in de Eerste Kamer probeert te bemachtigen. Hij hoopt op stemmen van ontevreden CDA- en VVD-Statenleden. Hij staat in alle provincies op de lijst, behalve in Zeeland. Het is onduidelijk of Koornstra, als hij eenmaal in de Eerste Kamer zit, met de coalitie meestemt. Hij bekijkt elk onderwerp vanuit het perspectief van duurzaamheid. De kans dat hij voldoende stemmen haalt, is zeer klein.