Leukemie-middel slecht verkrijgbaar
Een belangrijk medicijn voor de behandeling van acute leukemie is wereldwijd niet of nauwelijks te krijgen. De vraag ernaar groeit sterk, maar sinds januari zijn er problemen met de productie, waardoor in sommige ampullen van het middel kristallisatie optreedt.
Het gaat om het medicijn cytarabine, dat al tientallen jaren wordt gebruikt en waarvoor geen alternatief is. Het is nog niet bekend wanneer de productie weer op gang komt.
Acute leukemie kan in enkele dagen levensbedreigend worden, dus patiënten moeten onmiddelijk na de diagnose behandeld worden met het middel. Jaarlijks krijgen 600 Nederlanders deze vorm van leukemie.
Tekorten
"De informatie die we krijgen is zeer beperkt", zegt ziekenuisapotheker Nicole Hunfeld van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. "Wat we weten uit de VS is dat er een probleem is met de vloeistof nadat het in de fabrieken gemaakt is. Het blijkt dat er kristallen in de flacons terug te vinden zijn, dus kunnen ze niet uitgeleverd worden."
"Men moet het opnieuw gaan maken en dat kost veel tijd. Intussen ontstaan er tekorten. Dat is meestal oplosbaar, maar nu is het heel moeilijk", zegt Hunfeld. "We zijn continu met de artsen in gesprek. We houden elkaar op de hoogte om ervoor te zorgen dat we iedereen die in aanmerking komt voor dit middel ook kunnen behandelen."
Brandbrief
Tot nu toe is er door het tekort aan cytarabine in Nederland nog geen behandeling uitgesteld, maar de vrees groeit dat als de productieproblemen aanhouden, dat wel zal gebeuren.
De ziekenhuisapotheek van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg over de kwestie een brandbrief gestuurd. De apotheek zegt dat er nog voor twee tot drie weken aan cytabarine voorradig is.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft de brief ontvangen en zegt de zorgen te delen. De Inspectie inventariseert nu hoe groot de leveringsproblemen zijn en wil uitzoeken wat de precieze oorzaak is van het tekort. Ook wordt er gekeken of in Europees verband de productie kan worden opgehoogd of dat er bijvoorbeeld geneesmiddelen uit andere landen gehaald kunnen worden.
Volgens de Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties is er bij diverse leveranciers van het product nog voorraad aanwezig. Daarnaast wordt ook mondjesmaat nieuwe cytarabine gemaakt.
Ongerustheid
Als er over twee of drie weken geen cytarabine meer voorhanden is, zouden er slachtoffers kunnen vallen. "Het is een lastige kwestie. Het is een geneesmiddel waar we geen alternatief voor hebben. We gaan ervan uit dat het zover niet komt en dat er voor die tijd een oplossing komt", zegt Hunsfeld. "Het is een zorgwekkende situatie", voegt ze eraan toe.
Ook de stichting Hemato-oncologie voor Volwassenen (HOVON) houdt de situatie nauwlettend in het oog. Volgens HOVON is er op dit moment geen reden tot ongerustheid. De stichting hoopt dat er snel duidelijkheid komt en dat het probleem snel definitief wordt opgelost.
Laag pitje
De belangrijkste fabrikant van het geneesmiddel en wereldwijd marktleider Hospira kan niet zeggen wanneer er weer normale hoeveelheden cytarabine geproduceerd zullen worden.
Wel liet het hoofdkantoor in Chicago weten dat de oorzaak van de kristallisatie bekend is en dat de productie op een laag pitje weer is opgestart. Het bedrijf streeft ernaar om uiteindelijk extra cytarabine te gaan produceren zodat de voorraden weer aangevuld kunnen worden.