Kroatische generaal krijgt 24 jaar

Het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag heeft de Kroatische generaal Ante Gotovina schuldig bevonden aan misdaden tegen de menselijkheid. Hij kreeg een gevangenisstraf van 24 jaar.

De rechters gaven Gotovina's medeverdachte generaal Mladen Markac achttien jaar cel. Een derde verdachte, Generaal Ivan Cermak, werd vrijgesproken.

Gotovina pleegde zijn misdaden in 1995 tijdens 'Operatie Storm' in het oosten van Kroatië. Hij veroverde de provincie Krajina terug, waar de Serviërs in 1991 de macht hadden gegrepen. Daarbij gaf hij opdracht om Serviërs te vermoorden of te deporteren. Vele tienduizenden Serviërs zijn daar slachtoffer van geworden.

Oorlogsheld

In Kroatië wordt Gotovina door velen nog altijd gezien als een oorlogsheld. Toen hij in 2005 werd gearresteerd, gingen Kroaten massaal de straat op om te protesteren.

Zes jaar later is de generaal nog steeds populair. In de hoofdstad Zagreb verzamelden mensen zich om steun te betuigen aan de generaal. Op verschillende plaatsen waren grote televisieschermen neergezet, zodat mensen de uitspraak rechtstreeks konden volgen.

Gisteravond was er in Zagreb een mis, waar werd gebeden voor de drie generaals en een eerlijk verloop van de rechtszaak.

Bevrijdingsoorlog

Voor de Kroaten is Gotovina het gezicht van overwinning. In 1995 leidde hij de beslissende slag tegen de Serviërs. Het betekende het einde van de oorlog, Kroatië was weer van de Kroaten. Misschien zijn er in de strijd wel fouten gemaakt, maar het blijft voor de bevolking de grote bevrijdingsoorlog en Gotovina is daarom hun oorlogsheld.

Ook voor het feit dat hij zichzelf niet heeft overgeleverd aan het Joegoslavië-tribunaal hebben de Kroaten respect. In 2001 klaagde het tribunaal Gotovina aan, maar die sloeg op de vlucht. Bij de Kroatische autoriteiten was weinig enthousiasme om Gotovina op te sporen of documenten over de oorlog openbaar te maken, vanwege Gotovina's populariteit.

De halfslachtige pogingen zorgden destijds voor spanningen tussen Kroatië en de Europese Unie. In 2005 schortte de EU zelfs het begin van de toetredingsgesprekken met Kroatië op. Uiteindelijk werd Gotovina in 2005 op de Canarische Eilanden gearresteerd.

Legitimiteit

Voor veel Kroaten gaat de rechtszaak echter over meer dan de drie generaals. Het is ook een oordeel over de legitimiteit van hun onafhankelijkheidsoorlog. De uitspraak van vandaag zou het volgens de Kroaten onmogelijk maken om als land een verdedigingsoorlog te voeren.

Niet alleen de bevolking staat achter Gotovina. Ook de machtige Rooms-Katholieke Kerk en zelfs de premier steunden de oud-generaal. Wel riep premier Kosor voor de uitspraak het volk op om kalm te blijven. Morgen wordt er door veteranen van de oorlog een groot protest georganiseerd.