Ook 'iPhone City' komt moeizaam op gang: smartphonefabriek China ligt stil
Lange rijen bij de voordeur van iPhone City, zoals het district aan de rand van Zhengzhou ook wel wordt genoemd. Het Taiwanese Foxconn, dat smartphones maakt voor bedrijven als Huawei, Apple en Xiaomi, werkt vanuit hier aan de nieuwste iPhones. De eerste medewerkers melden zich weer aan de poort bij Foxconn, maar ze mogen nog niet naar binnen.
"Werken mag nog niet, eerst moeten we in quarantaine", zegt een van de werkneemsters van Foxconn, die in de rij staat voor een gezondheidscheck. "Onze manager bepaalt wanneer we weer aan het werk mogen."
Wie vanuit omliggende dorpen en steden komt, moet eerst zeven dagen in quarantaine. Medewerkers van buiten de provincie Henan zitten twee weken opgesloten. In de tussentijd is de fabriekshal verboden terrein, een maatregel om besmettingsrisico's in te dammen.
Normaal gesproken loopt het hier na Nieuwjaar direct weer vol. Nu zijn er misschien zo'n 4000 mensen teruggekeerd.
"Over een week kan ik waarschijnlijk weer aan het werk", zegt een andere vrouw. "Ik heb min of meer genoeg eten bij me, maar ze zorgen goed voor ons", lacht ze. Achter de afgebakende hekken lopen vrijwilligers van het buurtcomité af en aan met lunchpakketten. Normaal gesproken delen arbeiders hun slaapzaal, die soms vier, soms acht bedden telt. Nu niet. Wie door de strenge gezondheidschecks heen komt, heeft de slaapzaal voor zichzelf.
Van de circa 200.000 arbeiders die Foxconn hier op hoogtijdagen aan het werk heeft, zijn er nog maar weinig teruggekeerd. Afgezien van de rij bij de hoofdingang, is het doorgaans levendige district uitgestorven. Vrijwel alle winkels en restaurants rond de campus zijn dicht.
De kleine supermarkt van Lao Wang, oude Wang, is dat niet. Als één van de weinigen hier was hij niet naar zijn woonplaats afgereisd om nieuwjaar te vieren. "Alles is verplicht gesloten", zegt hij. "Normaal gesproken loopt het hier direct na Chinees Nieuwjaar weer vol. Nu zijn er misschien zo'n 4000 mensen teruggekeerd."
Topprioriteit
Schattingen van teruggekeerde arbeiders lopen uiteen van enkele duizenden tot zo'n 20 tot 30 procent van het totale arbeidslegioen. iPhone-maker Foxconn wil daar desgevraagd niets over kwijt, anders dan dat het welzijn van de medewerkers 'topprioriteit' heeft.
De arbeiders komen met de trein, al zet het bedrijf ook bussen in om de lopende banden zo snel mogelijk weer te kunnen bemannen. Wie op tijd terugkeert, mag volgens de financieel-economische website Caixin een bonus opstrijken van 3000 renminbi, bijna 400 euro. Voor velen een maandsalaris.
Bij een aardbeving of een tsunami is de pijn groot, maar dan is het vrij duidelijk hoe de toekomst eruitziet.
Apple heeft inmiddels aangegeven dat er de aanvoer van smartphones wereldwijd zal teruglopen door het stilleggen van fabrieken. "De heropening duurt langer dan in eerste instantie verwacht", schrijft het bedrijf in een persbericht. Zelfs als alle werknemers bij Foxconn weer terug zijn, betekent dat niet dat daarmee de problemen voorbij zijn.
"Producenten van elektronica zijn afhankelijk van vele duizenden makers van onderdelen", zegt techanalist Dan Wang van Gavekal Dragonomics in Peking. "Als er ergens een schakel mist, ligt de hele keten stil."
Thuiswerken? Geen optie
Van de circa 300 miljoen arbeidsmigranten die China telt, is slechts een derde weer teruggekeerd naar de werkplaats, bleek afgelopen week uit cijfers van het ministerie van Transport. Thuiswerken, zoals veel bedrijven nu voorschrijven, is voor arbeidsintensieve fabrieken geen optie. Niemand durft te voorspellen hoe lang de problemen aanhouden.
Fabrieksmanagers in verschillende delen van het land klagen inmiddels over tekorten bij inspectieteams van de overheid, die bepalen of en wanneer bedrijven weer open mogen. "Bij een aardbeving of een tsunami is de pijn groot, maar is het vrij duidelijk hoe de toekomst eruitziet", legt analist Wang uit.
"Hier is de onzekerheid veel groter. Worden de reisbeperkingen volgende week, volgende maand of pas later in het jaar opgeheven?" Economen verwachten dat de groei van de Chinese economie daardoor dit jaar fors lager zal uitvallen.
We kunnen nergens heen, hotels zijn gesloten. We hopen snel weer aan het werk te kunnen.
Om die reden verwacht hij een moeilijk jaar voor producenten van consumentenelektronica als Apple. Wat dat betreft staat Apples grote concurrent Samsung, dat in de laatste jaren al veel fabrieken verplaatste naar Vietnam, er beter voor. "Al zijn ook zij afhankelijk van Chinese onderdelen", illustreert Wang de brede afhankelijkheid van China, dat geldt als werkplaats van de wereld.
Hij verwacht dat meer bedrijven het voorbeeld van Samsung zullen volgen. "De loonkosten in China zijn de afgelopen jaren gestegen, daar zijn de heffingen van de handelsoorlog al bovenop gekomen en nu dus de coronavirusepidemie. Tegen die achtergrond ligt meer diversificatie voor de hand."
De medewerkers van Foxconn hopen in elk geval snel weer aan de slag te kunnen. Voor de losse uitzendkrachten, die zich op dagbasis laten inhuren bij het bedrijf, ligt dat nog moeilijker.
In slaapzakken liggen enkele tientallen in portiekjes te wachten op betere tijden. "De epidemie is ernstig", zegt één van hen. "We kunnen nergens heen, hotels zijn gesloten. We hopen snel weer aan het werk te kunnen."
