'We krijgen een soort Belgisch leger'

De militaire vakbonden ACOM en AFMP zijn kwaad over de bezuinigingen op Defensie. Die leiden volgens hen tot een afbraak van de krijgsmacht.

Door de bezuinigingen zullen 10.000 banen verdwijnen. Alle tanks worden afgestoten, net als vier van de tien mijnenjagers en de Cougar-helikopters. Naar verluidt zijn Uruzgan-achtige missies niet meer mogelijk.

Leegloop

Ook de marine wordt zwaar getroffen door de bezuinigingen. Vier van de tien mijnenjagers en een bevoorradingsschip zullen verdwijnen. Twee patrouilleschepen die nu gebouwd worden, zullen meteen worden doorverkocht en een kwart van het marinepersoneel wordt wegbezuinigd.

Niet alleen het marinepersoneel gaat dit merken, het heeft ook gevolgen voor de stad Den Helder, waar veel inwoners bij de marine werken of er afhankelijk van zijn. "Ik denk aan leegloop voor de stad Den Helder", zegt een marineman.

Absolute ondergrens

Voorzitter Kleian van de ACOM is bang voor wat hij noemt een tweederangs krijgsmacht: "Oneerbiedig gezegd een soort Belgische krijgsmacht: af en toe vliegen en als er geld en benzine is, dan doen we een kunstje".

De AFMP benadrukt dat er op geen enkel departement zoveel wordt bezuinigd als op Defensie. Volgens hem is de absolute ondergrens al bereikt. De twee vakbonden zeggen dat ze zich niet neerleggen bij gedwongen ontslagen.

Amateurklasse

De voorgenomen bezuinigingen roepen veel vragen op over de internationale inzetbaarheid van het Nederlandse leger. Defensiespecialist Jasper van Dijk van de SP vindt dat het ambitieniveau van de krijgsmacht omlaag moet. Hij wordt daarin gesteund door zijn collega Kees Van der Staaij van de SGP. "Aan de ene kant wil het kabinet een veelzijdig inzetbare krijgsmacht. Andere kant moet er flink worden bezuinigd. Dat werkt op den duur niet meer, dan loop je echt tegen de grenzen aan."

Daar kan Marcel de Haas, docent conflictstudies van de Koninklijke Militaire School van België zich in vinden. "Het kabinetsvoornemen is het bevorderen van de internationale rechtsorde als taak van de krijgsmacht. Met een kleinere krijgsmacht kan dat niet meer."

"Relatief gezien waren we de grotere onder de kleine landen. We konden ons meten met landen als Amerika, Frankrijk en Engeland. Met een kleinere krijgsmacht en minder wapensystemen kan je dat niet meer volhouden. We gaan van de eredivisie naar de amateurklasse."

Zelfde taken

Daarnaast vindt De Haas dat het het kabinet ontbreekt aan visie. "De bezuiniging is niet gebaseerd op ontwikkelingen in de internationale veiligheid. Er is een financiële crisis, het kabinet moet fors bezuinigen en er is tegen Defensie gezegd 'dit moet er af en u ziet maar hoe u het klaarspeelt'."

Hans Couzy, generaal buiten dienst en oud-bevelhebber van de landstrijdkrachten denkt dat er ondanks de bezuinigingen een volwaardig leger overblijft. "Alleen de omvang wordt kleiner. In Uruzgan hadden we 2000 militairen, een volgende keer als er zo'n soort operatie is hebben we er misschien maar 1200. Maar we kunnen diezelfde taken blijven uitvoeren."

Het kabinet neemt waarschijnlijk vrijdag een besluit over de plannen. Dan worden ze ook gepresenteerd.