Marokko's mysterie: waar is de vrouw van de koning?

• Iris de Graaf

  redacteur Buitenland

Het wordt wel een van de grootste mysteries in Marokko genoemd: de verdwijning van de vrouw van koning Mohammed VI. Al bijna twee jaar is prinses Lalla Salma niet meer gezien. Sinds eind 2017 verschijnt ze niet meer bij openbare gelegenheden.

Dit weekend komen de Britse prins Harry en hertogin Meghan op bezoek in Marokko, ook zij zullen vrijwel zeker de prinses niet te zien krijgen. Waar is zij toch gebleven?

Lalla Salma, de eerste vrouw van een koning die in de publiciteit verscheen

Even terug naar 1999. Koning Mohammed leerde de vrijgevochten Lalla Salma kennen op een feest. Zijn keuze voor het burgermeisje dat werkte als ict'er was verrassend, maar werd toegejuicht.

Tot dan toe mocht de vrouw van een Marokkaanse koning niet in het openbaar verschijnen, zelfs foto's waren ongebruikelijk. Mohammed VI brak met die traditie. De prinses werd ook geregeld alleen gezien bij ceremoniële verplichtingen, zoals de inhuldiging van Willem-Alexander, of voor haar werk voor de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.

Salma, die nu 40 is, is erg geliefd bij het Marokkaanse volk. Ze ging gekleed in elegante Franse couture, droeg haar enorme bos rode krullen met trots en maakte indruk met een toespraak voor de VN over vrouwenrechten. In 2014 werd ze verkozen tot 'meest inspirerende vrouw in de Arabische wereld'.

Salma verdwijnt

Fast forward naar oktober 2017: het laatste moment dat Salma in het openbaar werd gezien. Daarna is ze compleet uit de spotlights verdwenen. Juist omdat zij de eerste vrouw van de koning was die ooit in het openbaar verscheen, is het extra opvallend dat ze dat nu niet meer doet.

De Marokkaanse media zwijgen angstvallig, maar dat geldt niet voor Spaanse collega's. Vorig jaar schreven zij al dat de koning en zijn prinses gescheiden zijn. Dat bericht kwam een week nadat de koning een hartoperatie had ondergaan in Parijs.

Prinses Salma was opmerkelijk genoeg afwezig terwijl de rest van de familie aan zijn bed stond. Het Marokkaanse koningshuis geeft zelf geen enkel commentaar: niets wordt bevestigd, niets ontkend.

Scheiden is toegestaan in Marokko en koning Mohammed VI maakte zelf in 1999 per wet een einde aan gedwongen huwelijken en huwelijken met meerdere vrouwen. Maar scheiden voor iemand met zo'n voorbeeldfunctie blijft ongebruikelijk.

Erover praten is taboe, zegt correspondent Willemijn de Koning. "Toen de vraag over zijn scheiding gesteld werd aan een woordvoerder voelde men zich echt in verlegenheid gebracht."

Staatsbezoeken zonder Salma

Begin deze maand was prinses Salma niet aanwezig bij een staatsbezoek van de Spaanse koning Felipe en koningin Letizia. En dat viel op: bij eerdere bezoekjes leidde Salma Letizia rond in Marokko en leken ze het heel goed met elkaar te kunnen vinden. En dus kwam de geruchtenmolen over haar mysterieuze 'verdwijning' weer op gang.

Haar schoonzus, prinses Lalla Meryem, vervulde de rol van first lady bij dit staatsbezoek. Harry en Meghan zullen haar waarschijnlijk ook te zien krijgen dit weekend. Toch werden er in de Marokkaanse media weer geen vragen gesteld over Salma 's afwezigheid. Of dat dit weekend, met het bezoek van Harry en Meghan, wel wordt gedaan is nog maar de vraag.

Waarom weten we niets?

Over Lalla Salma en de koning wordt ondertussen volop gespeculeerd: een scheiding is dus een mogelijkheid en het gerucht gaat ook dat Salma een villa heeft gekocht op het Griekse eiland Kea. Onthullen wat er echt speelt, is geen doen, vertelt De Koning. "Geen enkele Marokkaanse bron zegt er iets over. In Marokko wordt over de hele kwestie gezwegen."

Daarbij speelt de houding van de vorige koning nog een grote rol, legt de correspondent uit. "De vorige koning was een enorme dictator waar je niets over kon zeggen als je je leven zeker wilde zijn. Die angst speelt nog steeds mee, zowel bij mensen als bij de media. Dat is ergens gek, want de huidige koning is over het algemeen erg geliefd. Maar juist daarom praten mensen weer niet over bepaalde dingen die ze dan maar gewoon accepteren, zoals het uit de openbaarheid verdwijnen van zijn vrouw."