Noorwegen biedt 'moffenmeiden' excuses aan
De premier van Noorwegen heeft excuses aangeboden voor de behandeling van vrouwen en meisjes die in de Tweede Wereldoorlog een relatie hadden met een Duitse militair. Erna Solberg schaamt zich voor hoe er na de bevrijding wraak op hen werd genomen.
"Jonge meisjes en vrouwen die een relatie hadden of waarvan dat werd vermoed, werden slachtoffer van een respectloze behandeling", zei Solberg bij de viering van de 70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. "Vandaag wil ik uit naam van de regering excuses aanbieden."
Solberg erkent dat de overheid wegkeek toen er wraak werd genomen op de vrouwen. "Daarbij werd de Noorse rechtsstaat geschonden omdat geen enkele burger zonder proces gestraft mag worden." Onderzoekers wijzen erop dat de vrouwen geen enkele wet hadden overtreden.
'Moffenmeiden'
Duitsland viel Noorwegen in april 1940 binnen en bezette het land met meer dan 300.000 militairen. Er zouden tussen de 30.000 en 50.000 relaties zijn ontstaan met Noorse vrouwen. Duitsers werden daartoe aangemoedigd, vanwege de veronderstelde raszuiverheid van het Noorse volk.
De vrouwen werden gezien als landverraders en uitgescholden voor tyskertøs (Duitse slet), net zoals in Nederland 'moffenmeiden' het moesten ontgelden. Het beeld ontstond dat de vrouwen het voornamelijk uit eigenbelang hadden aangelegd met de bezetter, terwijl medeburgers leden.
Solberg benadrukt dat zulke conclusies te makkelijk zijn. "De groep was heel divers. Voor de een was het een jeugdliefde, voor de ander een levenslange liefde voor een soldaat van de vijand. Of slechts een gedachteloze flirt die de rest van je leven zou bepalen."
De bevrijding bracht niet voor iedereen vrede.
Na de oorlog waren de vrouwen een makkelijk doelwit om de volkswoede op bot te vieren: ze werden vaak geschoren en met pek besmeurd. Ook werden ze opgepakt, geweerd uit banen of het maatschappelijk leven. Daarnaast verloren vrouwen die met een Duitser trouwden met terugwerkende kracht hun Noorse nationaliteit, voor Noorse mannen gold dat niet.
"De bevrijding bracht niet voor iedereen vrede", vatte Solberg de naoorlogse periode samen.
In Nederland waren er naar schatting zo'n 140.000 relaties met Duitse militairen. Vrouwen die een langdurige relatie hadden met een Duitser werd bij de Bijzondere Rechtspleging na de oorlog vaak zwaarder gestraft dan degenen die wisselende contacten hadden onderhouden.