Problemen kerncentrales Fukushima
De Japanse premier Kan vindt de toestand rond de kerncentrales die door de aardbeving zijn beschadigd zorgelijk. Hij vraagt huishoudens en bedrijven zuinig te zijn met energie.
"We weten niet hoe lang het duurt, maar we moeten de handen ineen slaan", zei de premier in een toespraak tot het volk. "De stroom kan uitvallen in grote gebieden en dat moeten we vermijden." Ook de bevolking van Tokio moet volgens Kan genoegen nemen met minder energie. De energie in Tokio wordt niet afgesloten. Dat geldt wel voor andere delen van het land. Daar gaat de stroom mogelijk enkele uren per dag eruit.
Kerncentrales
Sinds vanochtend is er voor zes reactoren verspreid over twee kerncentrales, beide in Fukushima, een noodtoestand afgekondigd. In centrale 1, waar ook de explosie heeft plaatsgevonden, zijn drie van de zes reactoren stilgelegd. In twee daarvan zit nu zeewater om de koeling op peil te houden. In een derde zijn ze dat van plan. Bij kerncentrale Fukushima 2 zijn drie van de vier reactoren in gevaar, maar de ernst daarvan is nog onduidelijk. Vanmidddag is ook voor een derde kerncentrale bij Fukushima een noodtoestand afgekondigd.
De noodkoeling viel uit bij een reactor in Onagawa. Daar is een verhoogd stralingsniveau gemeten. Onduidelijk is of de straling uit deze centrale komt. Volgens de exploitant is er niets aan de hand met de reactor. Mogelijk komt de verhoogde straling van Fukushima, waar sinds gisteren grote problemen zijn.
Japan telt zeventien kerncentrales met 55 reactoren, waarvan er elf zijn uitgeschakeld. Het is in Tokio niet mogelijk om elektriciteit uit andere delen van het land te betrekken. "Tokio gebruikt stroom van 50 hertz, de centrales in het westen van het land produceren elektriciteit van 60 hertz", aldus Japanoloog Henny van der Veere van de Leidse universiteit op Radio 1.
Omhulsel
Er zijn nu ook grote problemen in een tweede reactor van de kerncentrale in Fukushima. Sinds gisteravond werkt de noodkoeling van de reactor niet meer. Met zeewater wordt geprobeerd de temperatuur alsnog omlaag te krijgen om zo een explosie te voorkomen.
Ook is stoom vrijgelaten om de druk te verlagen. Daardoor was de straling in de directe omgeving van de kerncentrale korte tijd hoger dan de normale waarde.
Experts zeggen dat de kans dat het met deze installatie misgaat, kleiner is dan de reactor waarin gisteren een explosie was. Doordat het omhulsel intact bleef, kwamen er relatief weinig radioactieve stoffen vrij. Tim Verhagen, hoogleraar Reactor Fysicus, zei in het tv-programma Buitenhof dat dit een oude reactor is, die eind deze maand uit bedrijf zou gaan.
Tsjernobyl
De nucleaire ramp in Fukushima is minder ernstig dan de ramp in Three Mile Island (Harrisburg) in 1979 en Tsjernobyl in 1986. Dat zegt het Japanse nucleaire veiligheidsinstituut.
Op de schaal van Internationale Nucleaire and Radiologische Gebeurtenissen (INES) krijgt Fukishima een 4. Three Mile Island en Tsjernobyl kregen respectievelijk een 5 en een 7. De schaal loopt van 1 tot en met 7.
Besmet
Ook in de drie reactoren van een andere kerncentrale in de buurt zijn er problemen met de koeling. De temperatuur van het koelwater is drie keer hoger dan die zou moeten zijn.
In de directe omgeving van de twee centrales zijn zo'n 170.000 mensen geëvacueerd. Gisteren zijn mogelijk 160 mensen blootgesteld aan straling. Van vijftien van hen staat zo goed als vast dat ze besmet zijn geraakt.