Utrecht wil gedoogde wietkwekerij

Door redacteur Merlijn Stoffels

Utrecht wil een wietkwekerij gedogen die coffeeshops bevoorraadt. Het plan is uniek, want Nederland gedoogt weliswaar de verkoop van softdrugs, maar wiet produceren is verboden. Hierdoor is er geen controle op de kwaliteit van de wiet. Met alle gezondheidsrisico's van dien, aldus het college.

De gemeente Utrecht gaat daarom experimenteren met een nieuw soort coffeeshop , met alleen maar leden en een eigen hennepkwekerij.

Elk lid heeft recht op vijf wietplantjes. Dat is gelijk aan het aantal plantjes dat door het openbaar ministerie wordt toegestaan voor de thuisproductie. De plantjes komen in een gedoogde kwekerij terecht. Hoe meer leden, hoe groter de kwekerij zal worden. De leden kunnen vervolgens die wiet kant-en-klaar ophalen in de coffeeshop.

Interesse

Hoeveel mensen hiervan gebruik kunnen maken, is niet duidelijk, want de plannen moeten nog verder worden uitgewerkt. Maar dat er een markt voor is, is duidelijk: het afgelopen jaar stak zo'n 11 procent van de Utrechters minstens één keer een joint op. Voorlopig kunnen die nog gewoon terecht bij de huidige coffeeshops in Utrecht.

Het is ook nog onduidelijk waar de nieuwe coffeeshop moet komen en wie hem gaat exploiteren. De gemeente gaat dat in ieder geval niet zelf doen.

Wel is duidelijk dat de nieuwe coffeeshop er binnen drie jaar moet zijn. Als deze nieuwe coffeeshop een succes is, wil de stad ook andere coffeeshops op deze manier gaan bevoorraden. Ook Amsterdam, Eindhoven en Enschede hebben inmiddels interesse getoond voor de nieuwe Utrechtse aanpak.

Controle

Het grote voordeel van deze nieuwe constructie is volgens de gemeente, dat controle van hennepkwekerijen mogelijk wordt.

Dat is hard nodig, zegt verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt van de stad Utrecht. "Het is nu totaal onduidelijk wat de kwaliteit is van de wiet, met alle gezondheidsrisico's van dien." Onduidelijk is bijvoorbeeld of giftige bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt bij het productieproces, of wat het THC-gehalte is in de joint.

Crimineel systeem

Niet alleen de volksgezondheid is de reden dat Utrecht af wil van de illegale toelevering van de coffeeshops. Want door het gedoogbeleid is er volgens Everhardt ook veel overlast en criminaliteit en wordt een crimineel systeem in stand gehouden.

De hennepteelt is inmiddels uitgegroeid tot de belangrijkste vorm van georganiseerde criminaliteit. Er gaat jaarlijks naar schatting 2 tot 5 miljard euro in om.

Lopende discussie

Het is niet voor het eerst dat de gemeenten het Nederlandse drugsbeleid ter discussie stellen. Eerder pleitte de Vereniging van Nederlandse Gemeenten al voor legalisering van de achterdeur van de coffeeshop, maar die ving keer op keer bot bij het kabinet. Zo werd de gemeente Eindhoven onlangs nog teruggefloten toen die zelf een hennepkwekerij wilde gaan beheren.

Volgens het kabinet is het reguleren van de achterdeur niet de oplossing.

Opstelten tegen

Minister van Justitie en Veiligheid Opstelten heeft al laten weten dat hij tegen het plan is. "Dit gaat niet gebeuren. Ik neem aan dat de gemeente Utrecht contact zal zoeken met mij over deze plannen. Dan weten ze vast mijn antwoord. We gaan op geen enkele manier de teelt legaliseren en op geen enkele manier afwijken van de lijn die is ingezet. Ook niet met experimenten."

De gemeente Utrecht noemt de reactie van minister Opstelten voorbarig en denkt dat het plan wel degelijk uitgevoerd kan worden. De gemeente gaat met de minister in gesprek.