NOS NieuwsAangepast

Gezag koning Marokko onbetwist

De onrust die begon in Tunesië breidt zich als een olievlek uit over de Arabische wereld. Vandaag is Marokko aan de beurt. Via Facebook en met promotiefilmpjes riepen Marokkaanse jongeren op tot een massaprotest. Maar zullen de protesten in Marokko net zo aanslaan als in de rest van de Arabische wereld?

Marokko is een constitutionele monarchie met een gekozen parlement. Koning Mohammed VI volgde in 1999 zijn vader Hassan II op. Voor Arabische begrippen is Mohammed een vooruitstrevend vorst. Met zijn troonsbestijging begon een tijd van economische en sociale hervormingen.

Hij maakte armoedebestrijding tot een speerpunt en zette zich in voor vrouwenrechten. Mohammed riep zelfs een commissie in het leven om mensenrechtenschendingen onder zijn vaders regering te onderzoeken, maar de eerste euforie verdween snel.

Absolute macht

Marokko heeft sinds 2005 verschillende vrije verkiezingen gehad. Hoeveel dat betekent, is de vraag. Als het erop aankomt, is de wil van de koning wet. Hij is hoofd van het leger, kan het parlement ontbinden, per decreet regeren en benoemt persoonlijk de premier. Er is een meerpartijenstelsel en een gekozen parlement, maar de macht ligt bij de koning.

Sinds zijn aantreden zegt Mohammed dat hij werkt aan democratisering van Marokko, maar intussen concentreert de macht zich steeds meer in de handen van een politieke elite die rond de troon. Hervorming van de economie heeft voor groei gezorgd, maar volgens non-gouvernementele organisaties is er voor de onderste laag van de bevolking weinig veranderd.

Jeugd

Net als de andere landen in de regio kampt Marokko met jeugdwerkloosheid en een gebrek aan toekomstperspectief, vooral onder hoogopgeleide jongeren. Zo'n tien procent van de bevolking is werkloos, maar onder jongeren ligt dat getal hoger. Ondanks de economische groei van de afgelopen jaren is het werkloosheidscijfer niet omlaag gegaan.

Volgens mensenrechtenorganisaties is Marokko een gedeeltelijk vrij land, waar de mensenrechtensituatie is verbeterd en het internet niet wordt gefilterd. Zolang het tenminste niet gaat over onderwerpen waar de regering geen kritische geluiden over wil horen, zoals het koningshuis. Toch is de koning onder de bevolking enorm populair.

Armoede

Al is de situatie in Marokko misschien niet onhoudbaar zoals in de omringende landen, er blijft genoeg over. Wat betreft leefomstandigheden is er nog veel te winnen. Veel mensen kunnen niet lezen en schrijven. Er is sociale ongelijkheid en ook lijden burgers onder corruptie en een gebrek aan een onpartijdig rechtssysteem.

Rond de vijftien procent van de bevolking leeft op of onder de armoedegrens. Stijgende voedselprijzen verergeren dat probleem. Wel heeft de regering met het oog op de onrust beloofd het budget voor subsidies op belangrijke producten als suiker, bakolie en meel te verdubbelen.

Jongeren willen nu in navolging van Tunesië en Egypte een beter toekomstperspectief en meer vrijheid. De regering heeft dinsdag in een verklaring laten weten dat Marokkanen het recht hebben om op een vreedzame manier hun mening te uiten en dat ze zich geen zorgen maakt over de komende protesten. Of de regering zo tolerant is als ze zegt, zal vandaag blijken.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl