Kan een app ervoor zorgen dat je geen telefoon gebruikt achter het stuur?
Even een mailtje, dat belangrijke telefoontje waar je op zat te wachten, een push-bericht van de NOS. En vooral: WhatsApp. We worden genoeg afgeleid in de auto door smartphones. Ten opzichte van vier jaar geleden is het aantal ongelukken op snelwegen gestegen met ruim 27 procent naar 26.000. De trend was juist dat het aantal ongelukken daalde, door betere infrastructuur en veiligere auto's. Toch zijn er meer ongelukken, waarschijnlijk door de smartphone in het verkeer.
En dat terwijl er tegenwoordig tal van hulpmiddelen beschikbaar zijn. De makkelijkste is natuurlijk: telefoon uit of op vliegtuigmodus. Maar telefoonfabrikanten bouwen tegenwoordig ook allerlei snufjes in om het smartphonegebruik in de auto tegen te gaan. Apple heeft in de nieuwe software voor de iPhone een 'niet-storen'-functie voor tijdens het autorijden. Je telefoon blokkeert bij een bepaalde snelheid of bij het koppelen aan je bluetooth-systeem automatisch, mits je dat instelt. En ook Google heeft zo'n functie ingebouwd in hun nieuwe smartphones.
Verzekeringsmaatschappijen bieden sinds een tijdje ook apps aan die het gebruik van de telefoon achter het stuur tegengaan. Zo heeft ASR de 'Rij Veilig'-app en Interpolis kwam met 'Automodus'. Beide apps doen eigenlijk hetzelfde. Ze blokkeren meldingen, maar je navigatie en telefoonfunctie blijven gewoon werken. De bedoeling is duidelijk: minder afleiding achter het stuur betekent dat je veiliger rijdt. En minder schade betekent een kleinere schadepost voor de verzekeraars.
Maar werken die apps ook? Er is discussie over. Deskundigen zijn sceptisch. Mensen moeten de apps namelijk zélf inschakelen en worden niet gedwongen om ze te gebruiken. Verkeerspsycholoog Cees Wildervanck: "Als je gewend bent om elke vijf minuten op je telefoon te kijken voor een berichtje, dan zul je dat in je auto blijven doen", zegt hij. "Dat is zo'n vastgeroeste gewoonte. Hoe gevaarlijk het ook is. Dat weten de meeste mensen dondersgoed."
En ook voorlichting is wat hem betreft zinloos. "Als je dit serieus neemt en ziet als maatschappelijk probleem, dan werkt het alleen om het appen in de auto fysiek onmogelijk te maken. Zodra de auto gaat rijden, werkt de telefoon niet meer." De kans dat dat ook echt gaat gebeuren is minimaal, weet Wildervanck ook wel. "Als veel weggebruikers het niet willen, durft de minister het niet."
Gebruik
Verzekeraar ASR ziet dat het gebruik van hun app tegenvalt. Ruim 7000 gebruikers hebben hem gedownload, maar een groot deel verwijdert de app daarna ook weer. "We zijn er wel van overtuigd dat deze app een positieve bijdrage levert voor de verkeersveiligheid."
Interpolis, de maker van één van die anti-apps, is juist tevreden met de gebruikscijfers, zegt woordvoerder Manon van Heems. "85.000 mensen hebben de app gedownload en hij wordt ook veel gebruikt. Maar het kan nog meer: we hopen dat heel Nederland die app straks gebruikt."
En ook Veilig Verkeer Nederland zegt blij te zijn met het bestaan van dit soort apps. "Het werkt zeker", zegt woordvoerder José de Jong. "Het grootste probleem zijn de berichtjes die binnenkomen tijdens het rijden. Dat leidt af, en dat wordt dus door dat soort apps geblokkeerd. Mensen willen toch even lezen wat ze hebben ontvangen. En vaak antwoorden ze ook direct, omdat dat verwacht wordt van de andere kant."
Volgens De Jong zou de veiligheid er ook bij gebaat zijn als als er in de samenleving iets verandert. "De sociale norm moet veranderen", zegt ze. "Een onmiddellijk antwoord is nu gewenst, maar het zou normaal moeten zijn dat er niet direct antwoord komt."
Ondanks de apps en alle andere technologieën die in telefoons worden ingebouwd, is het advies toch eenvoudig. "Gewoon niet gebruiken in de auto", zegt De Jong. "Dat leidt het minste af. De telefoon in de tas, het liefst achterin de auto. Dan hoor je het ook niet. En als je dan toch je telefoon bij je wilt houden, installeer dan zo'n app en zet hem aan."
