Iraanse marine niet door Suezkanaal

Er zullen vandaag geen Iraanse oorlogsschepen door het Suezkanaal gaan. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Lieberman had gisteren zijn bezorgdheid geuit dat een Iraans fregat en een bevoorradingsschip door het kanaal naar Syrië zouden varen.

Een woordvoerder van het Suezkanaal heeft gezegd dat er geen oorlogsschepen uit Iran bij het konvooi van vandaag zitten en dat die ook niet voor morgen op de lijst staan. De woordvoerder wilde niet zeggen of Iran wel een verzoek tot doorgang had ingediend.

Een anonieme bron binnen het bedrijf dat het kanaal exploiteert, zei tegen het Amerikaanse persbureau AP dat Iran wel degelijk plannen had om van het kanaal gebruik te maken, maar dat die op het laatste moment werden gewijzigd. De oorlogsbodems liggen momenteel afgemeerd in de Saudische havenstad Djedda.

Vrije doorgang

Het verdrag uit 1888 dat het gebruik van het Suezkanaal regelt, garandeert dat ieder land van de belangrijke doorgang tussen de Middellandse Zee en de Rode Zee gebruik mag maken. Ook oorlogsschepen worden in principe doorgelaten, in tijden van vrede én oorlog.

In de praktijk is daar een paar keer van afgeweken. Zo kregen de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog geen doorgang van de Britten, die toen de macht hadden in Egypte. Na de oprichting van de staat Israël in 1948 mocht dat land jarenlang niet gebruikmaken van het kanaal.

Sinds de islamitische Revolutie van 1979 in Iran zijn er geen oorlogsschepen uit dat land door het Suezkanaal gegaan. Egypte tekende dat jaar juist een vredesovereenkomst met Israël.

Provocatie

Lieberman, een extreem-rechts lid van premier Netanyahu's conservatieve coalitie, noemde de Iraanse plannen gisteren een provocatie. Volgens hem vormen de schepen geen bedreiging voor zijn land, maar is het wel een gevaarlijk precedent.

"Het spijt me te moeten zeggen dat de internationale gemeenschap niet wil optreden tegen dit soort terugkerende provocaties. Israël kan dit niet eeuwig blijven negeren."

Israël wil niet dat de Iraanse marine in de Middellandse Zee komt. Minister Lieberman is bang dat de Iraanse schepen onderweg waren naar een haven in Syrië, net als Iran een gezworen vijand van Israël. Ze zouden daar een jaar in een haven blijven liggen.

Adelborsten

Iran meldde eerder dat de twee schepen bezig waren met een trainingsmissie voor adelborsten. Zij zouden moeten leren hoe schepen te beschermen tegen Somalische piraten.

Of het land later alsnog een verzoek wil indienen om het Suezkanaal door te varen, is niet bekend. Zo'n verzoek zou moeten worden goedgekeurd door de Egyptische ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie. Een aanvraag moet 24 uur van tevoren ingediend worden.