Beroemde brief van Lincoln toch van zijn secretaris

Het is een hoogtepunt uit de Amerikaanse bellettrie, de Bixby-brief van Abraham Lincoln. Met het korte schrijven probeert de Amerikaanse president troost te bieden aan een moeder die vijf zoons had verloren tijdens de Burgeroorlog. Maar Britse wetenschappers bewijzen nu dat Lincoln de brief helemaal niet heeft geschreven.

Lincoln verstuurde de brief in november 1864, een half jaar voor het einde van het conflict dat 600.000 Amerikanen het leven kostte. Hij schrijft dat hij heeft vernomen dat vijf zonen van Lydia Bixby zijn omgekomen.

"Ik realiseer me hoe zwak en vruchteloos mijn woorden zullen zijn om uw overweldigende rouw om zo'n verlies te verdrijven. Toch kan ik het niet nalaten u te wijzen op de troost die u kunt vinden in de dankbaarheid van de republiek waarvoor zij sneuvelden", valt te lezen in de brief. "Wat een kostbaar offer op het altaar der Vrijheid."

De Bixby-brief wordt altijd genoemd als een van de mooiste stukken van Lincoln, samen met de fameuze Gettysburg Address en de Emancipatieproclamatie. Steven Spielberg gebruikte de tekst in zijn film Saving Private Ryan en George W. Bush las de brief voor tijdens de 10-jarige herdenking van 9/11.

Doordat het origineel verloren is gegaan, wordt er echter al jaren getwijfeld of Lincoln de brief wel zelf schreef. Vorige eeuw opperden onderzoekers dat Lincolns secretaris John Hay de eigenlijke auteur zou kunnen zijn.

Doordat de brief slechts 139 woorden telt, was linguïstisch onderzoek tot nu toe onmogelijk. Er was gewoon te weinig materiaal om vergelijkingen mee te maken. Taalkundigen van de Universiteit van Manchester brachten daar verandering in.

Ze gebruikten een techniek die N-gram-tracing heet, waarbij een computer stijlkenmerken vergelijkt met andere teksten. De onderzoeksgroep had zo eerder ontdekt dat het boek The Cuckoo's Calling in werkelijkheid van Harry Potter-auteur J.K. Rowling was, onder het pseudoniem Robert Galbraith.

De onderzoekers pasten de methode aan om ook korte teksten te kunnen herkennen, op basis van 500 stukken van Hay en 500 van Lincoln. In 90 procent van de gevallen was de conclusie dat Hay de auteur was. In de overige 10 procent kwam de computer er niet uit.

Als voorbeeld noemt hoofdonderzoeker Andrea Nini bijvoorbeeld het woord beguile, dat Hay vaker gebruikte en Lincoln nooit. Daarnaast vond hij 21 woordcombinaties die pasten in het woordgebruik van Hay en slechts 9 die pasten bij Lincoln.

Nini denkt dat deze nieuwe methode ook voor andere vraagstukken kan worden gebruikt, bijvoorbeeld voor het identificeren van korte, anonieme dreigbrieven. Zelf is hij nu van plan de teksten van Jack the Ripper te analyseren.