Iraakse militairen nemen wraak op IS, 'dat laten we niet aan de rechter over'

Een zoektocht naar wraak, zo omschrijft een Iraakse luitenant zijn strijd tegen IS. Drie jaar geleden werd zijn vader door twee IS-strijders uit zijn dorp vermoord. Sindsdien is hij op zoek naar de moordenaars. Een bloedige zoektocht volgt hierna, geeft hij toe aan persbureau Associated Press.

Zijn verhaal toont aan hoe persoonlijk de strijd voor veel Iraakse militairen is. Al die tijd heeft hij de foto's van de vermoedelijke daders bewaard. Zodra collega's iemand gevangen nemen, die misschien iets weet over die twee IS-strijders, wordt de luitenant ingelicht.

Toen het Iraakse leger vorig jaar zijn dorp weer innam, begon hij met het verhoren van IS-strijders. "In de meeste gevallen blijft het bij vragen stellen. Maar als ik zeker weet dat iemand bloed aan zijn handen heeft, dan wordt diegene ter plaatse gedood," vertelt de Iraakse militair.

Human Rights Watch

Belkis Wille, Irak-onderzoeker bij Human Rights Watch, vreest dat door deze buitenrechtelijke executies het land weer belandt in een spiraal van geweld. "De woede over misbruik, willekeurige detentie, executies en martelingen, hebben in het verleden mensen in de armen van IS gedreven. Als er nu geen einde komt aan die misdaden, dan zullen soennitische jongeren zich opnieuw aansluiten bij de volgende extremistische groep die opstaat", zegt de onderzoekster.

Vier Iraakse officieren, die net als de luitenant anoniem hun verhaal doen, geven toe dat ongewapende strijders worden geëxecuteerd. Ze beseffen dat ze hiermee het internationale recht schenden. Maar ze vinden dat de strijd tegen IS niet onder het internationale recht mag vallen. Met hun barbaarse regime hebben de IS-strijders zich buiten dat recht geplaatst, zeggen de Iraakse militairen.

Kort na de inname van Mosul door het Iraakse leger kwamen beelden naar buiten van de IS-strijders die zich overgaven:

Executies

Het bloedvergieten weerspiegelt de diepe persoonlijkheid van de strijd tegen IS. Toen de militanten drie jaar geleden de stad Mosul innamen, hadden ze het voorzien op Iraakse militairen, agenten en hun families. De jihadisten executeerden op grote schaal Iraakse militairen. De schokkende foto's van sjiitische militairen die werden afgevoerd en in greppels werden doodschoten, gingen de hele wereld over.

Die beelden hebben veel Iraakse militairen nog op hun netvlies staan. En dan kan het er soms hardhandig aan toegaan, zegt de Iraakse luitenant. "Als een groep burgers zegt dat iemand een IS-terrorist is, dan maken wij diegene direct af. Als je geconfronteerd wordt met iemand die je familie en vrienden heeft gedood, dan word je gewelddadig."

Volgens de woordvoerder van het Iraakse ministerie van Defensie zijn er geen gevallen van wraak bekend. "We hebben geen enkel incident geregistreerd, niet door militairen of burgers. De situatie is onder controle en we zullen dit soort wetteloze acties niet tolereren, omdat ze nog meer geweld uitlokken'', zegt de woordvoerder.

Onafhankelijk onderzoek

Amnesty International heeft zich vorige week al hard gemaakt voor een onafhankelijk onderzoek naar oorlogsmisdaden in Mosul. Volgens de mensenrechtenorganisatie moet dit onderzoek zich niet alleen richten op de misdaden van IS. Ook de acties van het Iraakse leger en de coalitie onder leiding van Amerika moeten onderzocht worden. Bij de slag om Mosul zijn duizenden burgers gewond geraakt of gedood.

Begin juli krijgt de luitenant die AP heeft gesproken opnieuw een tip. In de oude stad hadden militairen een IS-strijder uit zijn dorp gepakt. "In een betonnen verhoorkamer zat een oude grijze man, hij was de oom van een van de mannen die mijn vader heeft vermoord. Hij vertelde mij dat zijn neefje nog leefde en dat hij in de oude stad van Mosul was. Ik heb hem niet gemarteld, ik heb hem water gegeven en daarna naar de hel gestuurd'', zegt de Iraakse luitenant ronduit.

Rechtbank

IS-strijders zich voor de rechter laten verantwoorden, is voor de luitenant geen optie. "Het systeem hier is door en door corrupt, zo'n strijder kan dan via steekpenningen vrijkomen. Ik begrijp dat sommige mensen deze executies afkeuren, maar deze moordenaars hebben al hun menselijkheid verloren. Ik ben diegene die nog zijn menselijkheid heeft."

De luitenant weet al precies wat hij gaat doen met de moordenaars van zijn vader. "Ik wil ze heel graag levend pakken, ze moeten mij vertellen waar het lichaam van mijn vader ligt. Daarna zal ik ervoor zorgen dat ze langzaam en pijnlijk aan hun einde komen. Ik wil hun lichamen ophangen aan een paal in mijn dorp."