Waarom stopt Tjeenk Willink als informateur?
Tientallen gesprekken met de hoofdrolspelers op het Binnenhof zijn er geweest. Eerst met verkenner Schippers, later informateur Schippers en daarna urenlange sessies met informateur Tjeenk Willink. Die laatste geeft het stokje later deze week door aan een andere informateur die met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om de tafel gaat. Woensdag wordt de benoeming van de opvolger van Tjeenk Willink officieel: dan benoemt de Kamer VVD'er Gerrit Zalm.
De formatie belandt nu in een andere fase. Nu wordt voor het eerst met de ChristenUnie inhoudelijk onderhandeld over de plannen van het nieuwe kabinet. Waarom doet Tjeenk Willink dat niet zelf? Is dat gebruikelijk? "Vooral omdat Tjeenk Willink vindt dat het leiden van de onderhandelingen iets heel anders is dan het bij elkaar brengen van partijen", zegt verslaggever Xander van der Wulp.
VVD, CDA en D66 waren heel tevreden over hem, zegt hij. "Die partijen wilden graag met hem door. Aan de andere kant is het niet zo opmerkelijk. Aan het begin van zijn opdracht zei hij dat hij alleen zou gaan verkennen."
Daarnaast speelt ook mee dat hij ook van de PvdA is en die partij zit nu niet aan de onderhandelingstafel. "Dan is het ook wel gek dat iemand van zo'n partij de hoofdlijnen van het regeerakkoord zou gaan schrijven voor vier andere partijen", zegt Van der Wulp.
Tweede Kamer
Sinds 2012 is de Tweede Kamer zelf verantwoordelijk voor de benoeming van de (in)formateurs. Daarvoor was dat een taak van de koning.
Het is gebruikelijk dat er bij een formatie verschillende informateurs zijn betrokken. In 2012 waren Henk Kamp en Wouter Bos de informateurs, die de basis legden voor het tweede kabinet Rutte. Voor het kabinet-Rutte-1 waren vier mensen nodig: Uri Rosenthal (toen VVD-fractievoorzitter in de Eerste Kamer), Ruud Lubbers, Ivo Opstelten en daar is hij weer: Herman Tjeenk Willink.
Het werk van Tjeenk Willink zit er nog niet op. Vandaag ontvangt hij de partijen die zoals het er nu naar uitziet in de oppositie komen. Morgen spreekt hij de vier partijen die verder gaan onderhandelen en dan moet hij zijn eindverslag maken.
Woensdag wordt er in de Tweede Kamer over gedebatteerd. Het was dus ook mogelijk geweest dat er meer dan één informateur zou worden benoemd, maar het ziet ernaar uit dat het blijft bij Gerrit Zalm.
