Duizenden (bekende) Nederlanders op 'zwarte lijst' voor banken

Prinses Amalia, Albert Verlinde en Peter R. de Vries staan samen met duizenden andere Nederlanders op een 'zwarte lijst' voor banken. In de database van World-Check staan wereldwijd 2,2 miljoen mensen die in verband worden gebracht met witwassen of terreur, gevoelig zijn voor corruptie of politiek kwetsbaar.

Uit onderzoek van radioprogramma Argos, in samenwerking met collega's uit het buitenland, blijkt dat er geen controle is op de lijst en dat er veel fouten worden gemaakt. Veel informatie is volgens Argos verouderd, onjuist of gebaseerd op dubieuze bronnen.

Terreurgroep

Zo staan er mensen op die in verband worden gebracht met terrorisme terwijl ze daar niet van verdacht worden of voor zijn veroordeeld. In België staat de Belgische Moslimliga op de lijst wegens terrorisme. Die groep roept juist op tegen geweld.

Ook staan er zestien leden van Greenpeace in de database die zestien jaar geleden hebben gedemonstreerd tegen het raketschild van de VS. Zij betraden daarbij terrein waar ze niet mochten komen en staan nu geregistreerd als 'misdadigers'.

Een Berlijnse socioloog, Andrej Holm, begrijpt door het onderzoek waarom hij werd geschrapt bij de bank. Holm is verdacht geweest van betrokkenheid bij een linkse terreurgroep. Uiteindelijk bleek dat hij daar niets mee te maken had, toch staat hij nog op de lijst.

Melding bij banken

World-Check wordt door 49 van de 50 grootste banken ter wereld gebruikt om bij klanten in te schatten of zij een risico vormen. Mediagigant Thomsom Reuters beheert de database en verkoopt die aan de banken en zeker 6000 bedrijven wereldwijd.

Banken in Nederland krijgen een melding als iemand op die lijst een rekening wil openen of een lening wil afsluiten. ABN Amro, ING en Rabobank maken gebruik van de World-Check.

Prinsesjes en ouders Rutte

In de database zijn mensen opgenomen die niet gevaarlijk lijken. Zo staat er een baby op van negen maanden oud, die 43ste in lijn is voor de opvolging van de Britse troon. Ook Albert Verlinde wordt gezien als risico omdat hij getrouwd is geweest met de voormalige burgemeester van Maastricht, Onno Hoes.

Er staan volgens Argos opvallend veel namen op van politici, voormalige politici en hun familieleden. Die worden aangemerkt als PEP's (politically exposed persons, politiek kwetsbare personen). Doel daarvan is het voorkomen van corruptie en wegsluizen van geld. Dictators gebruiken hun familie en kennissen om geld te verplaatsen.

Daarom staan de prinsesjes Amalia, Ariane en Alexia op de lijst. Ook zijn de ouders van Mark Rutte, het gezin van staatssecretaris Sharon Dijksma, en de ex-partner van Alexander Pechtold om die reden te vinden in de database.

Verplichting

Volgens Thomsom Reuters en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is er geen sprake van een zwarte lijst. Banken kunnen de lijst gebruiken bij het inschatten van risico's. Daartoe zijn zij ook verplicht, maar overheidsinstanties maken die lijsten niet. Daarom zijn zij aangewezen op dergelijke lijsten, zegt de Nederlandse Vereniging van Banken tegen Argos.