Formatiedag 91: het duurt nu bovengemiddeld lang, Rutte II gaat rustig verder
Sinds vandaag duurt de formatie langer dan het gemiddelde van 90 dagen. En sinds het klappen van de tweede reeks onderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks eerder deze week zal dat dus nog gaan oplopen.
Het is immers een ingewikkelde puzzel, met VVD en CDA die niet met de PVV willen, D66 die niet met de ChristenUnie wil, de SP die niet met de VVD wil en de PvdA die zichzelf vooralsnog helemaal geen rol toebedacht ziet.
De langste formatie is het overigens nog lang niet: die was in 1977. Toen werd 208 dagen na de verkiezingen het kabinet-Van Agt I beëdigd.
Maar hoe erg is het eigenlijk dat er nog geen nieuw kabinet is, en wordt het land ondertussen nog wel bestuurd? Zo wordt het land nu bestuurd:
Demissionair minister Dijsselbloem gaf bij de presentatie van de Voorjaarsnota eigenlijk al een beetje het antwoord toen hij zei: "We laten zien dat we gewoon toch nog doorregeren."
Want van het begrotingsoverschot, dat weliswaar kleiner was dan partijen in maart dachten, worden wel miljoenen opzijgezet voor onder meer verpleegzorg en onderwijs. Dus ondanks dat in de Tweede Kamer veel grote kwesties als een klimaatwet, de belastingherzieningen en het asielbeleid 'on hold' worden gezet, staat zeker niet alles helemaal stil.
Aan deze lopende zaken werken de demissionaire bewindspersonen uiteraard niet alleen, ze hebben een ministerie met ambtenaren die hen ondersteunen. Zo bereiden ambtenaren van het ministerie van Financiën nu ook gewoon de begroting voor 2018 voor.
Bij de laatste formatie, tussen PvdA en VVD was er veel haast, omdat er toen een crisis was die partijen wilden oplossen. Maar nu het economisch beter gaat, is er iets minder haast dan destijds. Toch zeggen de Tweede Kamer en ook onderhandelaars regelmatig dat een beetje vaart ook goed zou zijn. Daarbij liet VVD-leider Rutte zich gisteren ontvallen dat andere politieke partijen zich niet door de angst voor peilingen van de volgende verkiezingen moeten laten leiden.
Maar hoelang het nog gaat duren valt dus niet te zeggen. VVD-leider Rutte en CDA-voorman Buma hebben vandaag allebei benadrukt dat er nog varianten zijn voor een meerderheidskabinet.
Na zijn gesprek met informateur Tjeenk Willink zei Rutte dat er pas één meerderheidsvariant is bekeken, die van VVD, CDA, D66 en GroenLinks. "Die is van tafel."
Een meerderheidskabinet van vier partijen heeft nog steeds Ruttes voorkeur. Rutte wees erop dat er ook een vierpartijenkabinet te vormen is van VVD, CDA en D66 met of de SP, of de PvdA, of de ChristenUnie. Op de vraag welke coalitie hij het liefst ziet, antwoordde hij: "Daar nu een rangorde in aanbrengen, past mij niet, zeker naar buiten niet."
