Eerste Europarlementariër in het Fries, maar geen vertaling of notulen
Een primeur voor Europarlementariërs die een minderheidstaal spreken: zij mogen hun collega's in Brussel vanavond voor het eerst toespreken in hun eigen taal.
Zo zal VVD-Europarlementariër Jan Huitema vanavond een minuut speechen in het Fries. In die minuut wil hij benadrukken dat onze tweede Rijkstaal belangrijk is voor de Friese en de Nederlandse cultuur, zo vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
"Maar ook dat het belangrijk is voor de Europese cultuur, want maar liefst tien procent van de Europeanen spreekt een minderheidstaal. Ook wil ik benoemen dat Friesland zich volgend jaar kan laten zien, omdat Leeuwarden in 2018 de culturele hoofdstad van Europa is."
Samen met een groep van ongeveer zestig collega-parlementariërs maakt hij deel uit van een minderheidstalengroep. Ze hebben afgesproken om vanavond hun speech aan de strijd voor hun eigen minderheidstaal te wijden.
En zo zullen er vanavond in Brussel ook talen als Gaelic, Catalaans en Nedersaksisch te horen zijn.
Maar geen vertaling
Toch kent de historische speech van Huitema nu al een donker randje. Deze week ontstond er namelijk discussie over het live vertalen van de toespraken. Volgens Huitema heeft dit vooral te maken met de politieke gevoeligheden van sommige minderheidstalen, bijvoorbeeld in Spanje. "Daar is er een gespannen relatie tussen de Catalanen en Spanjaarden."
En daarom is ervoor gekozen om geen speeches te laten vertalen, met als gevolg dat anderen er waarschijnlijk weinig van zullen begrijpen. Ook worden de toespraken vanavond niet geregistreerd in de officiële notulen van het Europees Parlement.
Streektalen behouden
Volgens Huitema is het een mooi moment "om de Friese taal in het zonnetje te zetten". Het is namelijk 25 jaar geleden dat er in Europa werd besloten dat we de Europese streektalen willen behouden en dat we dat belangrijk vinden.
En waar hij vanavond zijn speech mee eindigt? Inderdaad: Bûter, brea en griene tsiis, wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries.