Zwitserse farmaceut 'gebruikte daklozen als proefkonijn'

Een nieuw vogelgriep-medicijn is op Poolse daklozen getest zonder dat zij wisten dat ze als proefkonijn werden gebruikt. In Polen is een aantal medewerkers van de kliniek waar de testen in 2007 gebeurden al veroordeeld, maar de Zwitserse farmaceut Novartis die het medicijn ontwikkelde, bleef tot nu toe buiten schot.

Een advocaat uit het Zwitserse Zürich eist nu alsnog een schadevergoeding voor een van de daklozen. Volgens de Duitse omroep MDR vindt de advocaat het onbegrijpelijk dat Novartis niet werd vervolgd.

De druk om een medicijn tegen het voor mensen gevaarlijke vogelgriepvirus H5N1 te vinden was in 2007 hoog. In een Poolse kliniek kregen daklozen voor een kleine vergoeding injecties. Ze dachten dat het een onderzoek was voor een gewoon griepvirus. Dat ze meededen aan een grootschalig onderzoek van Novartis voor een vaccin tegen de vogelgriep, wisten ze niet. Ook kregen de daklozen geen adequate medische zorg.

Menswaardigheid in geding

Volgens advocaat Stolkin wijken farmaceuten voor het testen van nieuwe medicijnen vaak uit naar arme landen waar ze snel medicijnen kunnen laten goedkeuren. Stolkin: "Er wordt dan gewerkt onder grote tijdsdruk en de richtlijnen worden niet gevolgd. In mijn ogen wordt daarmee de menswaardigheid van de proefpersonen geschonden."

De advocaat eist nu in opdracht van de Zwitserse organisatie Public Eye een schadevergoeding van 92.000 euro voor de dakloze. "Die wist nog altijd niet dat hij proefpersoon was geweest, totdat Public Eye het hem vertelde."

Hoogste standaarden

Novartis wijst alle verantwoordelijkheid van de hand en benadrukt dat in deze zaak geen medewerkers van de farmaceut zijn vervolgd. "Novartis houdt zich altijd aan de hoogste standaarden en verwacht dat ook van externe partners."

Stolkin is het daar niet mee eens en vindt dat Novartis als opdrachtgever en sponsor van het onderzoek in de Poolse kliniek wel degelijk verantwoordelijk is.