Rohani of Raisi: 'keuze tussen klok vooruit of achteruit in Iran'

"Ik stem op Rohani, omdat ik wil dat de klok vooruitgaat en niet achteruit, zoals Raisi van plan is", vertelt de 34-jarige Ali in gesprek met de NOS. Hij komt uit Shiraz, een stad met 1,5 miljoen inwoners in het zuiden van Iran. Vandaag brengt hij zijn stem uit bij de Iraanse presidentsverkiezingen.

De Iraniërs kunnen kiezen tussen de huidige president, de gematigde Rohani, en de conservatieve geestelijke Ebrahim Raisi. Er wordt een hoge opkomst verwacht, bij veel stembureaus staan lange rijen. Rohani is de favoriet. Na een verhitte campagnestrijd staat hij bovenaan in de peilingen.

Terecht, vindt Ali. "Iran heeft nu nieuwe vliegtuigen, betere gezondheidszorg voor armen en meer toerisme. Daarnaast wil Rohani een einde maken aan de sancties. Ons land is vriendelijker en opener sinds hij aan de macht is."

Ali is afgestudeerd als ingenieur, maar werkt momenteel vooral als gids en verkoper van souvenirs. De economische groei die in Iran werd verwacht na het gedeeltelijk opheffen van de sancties, is achtergebleven onder het bewind van Rohani. Doordat sommige sancties nog wel gelden, blijven buitenlandse investeerders en banken weg.

"Maar dat ligt niet aan Rohani", zegt Ali. Hij zegt dat de president wordt tegengewerkt door de religieuze conservatieven in de Iraanse politiek. Die hebben de touwtjes nog altijd stevig in handen in de Islamitische Republiek. Zo bepalen de twaalf geestelijken van de Raad der Hoeders welke kandidaten meedoen aan de verkiezingen.

Vanwege de invloed van de geestelijke machthebbers is Ali er niet helemaal gerust op dat Rohani gaat winnen. "Raisi heeft 2.500.000 rial, omgerekend bijna 70 euro, beloofd aan Iraniërs als hij de verkiezingen wint. En hij heeft de steun van ayatollah Khamenei, de hoogste leider van het land. Wat Khamenei wil, gebeurt meestal."

Daar zijn de mensen die Raisi steunen heel blij mee. De geestelijke wordt gezien als de opvolger van Khamenei. "Hij is de hoeder van het heiligdom", zegt een sjiitische moslima bij de Reza-moskee in Mashad, een stad met 2,8 miljoen inwoners in het noordoosten van Iran. "Verder is hij heel geleerd, omdat hij aanklager is geweest."

Een oude man bij een karavanserai, een historische overnachtingsplek langs een weg, denkt dat Raisi voor meer toerisme kan zorgen. De afgelopen jaren zag hij steeds minder Amerikanen langskomen. "Raisi kan ons cultureel erfgoed herstellen", zegt hij. 'Als de Perzische cultuur een belangrijkere rol krijgt, komen de toeristen vanzelf', is de gedachte.

De 23-jarige Pouya uit Shiraz snapt die redenering niet. "Het is een keuze tussen een slechte kandidaat en een nog slechtere kandidaat", vindt hij. Pouya komt uit een rijke familie uit Shiraz en studeerde in het buitenland. "De welvarende mensen stemmen op Rohani, mensen van het platteland en gelovigen op Raisi." Ook Pouya stemt op de gematigde kandidaat.

Vergeleken met zijn tijd in het buitenland vindt hij het leven in Iran vaak saai en stroperig. "Je mag hier weinig. En we gaan maar nauwelijks vooruit. In de tijd dat ik in in het buitenland was, is er niet veel veranderd."

Het gebrek aan vooruitgang geldt volgens hem niet alleen voor het dagelijks leven, maar ook voor de politiek. "Ook als Rohani wint, zal veel hetzelfde blijven. We moeten geen grote veranderingen verwachten, hooguit wat economische verbetering."