Kabinet heeft 'slechts' 3,5 miljard euro voor extraatjes

Een nieuw kabinet heeft hooguit 3,5 miljard euro beschikbaar voor extra uitgaven. Dit bevestigen Haagse bronnen aan de NOS.

Er kan wel meer geld op tafel komen, maar dan moeten de partijen in de formatie - VVD, CDA, D66 en GroenLinks - ook bereid zijn opnieuw hervormingen door te voeren.

Toen de formatie begon, werd er door de onderhandelaars vanuit gegaan dat er veel meer extra geld zou zijn voor bijvoorbeeld de zorg, veiligheid of onderwijs. Er gingen bedragen rond van 10 of 11 miljard euro.

Gronings gas

De tegenvaller, die informateur Schippers al eerder meldde zonder bedragen te noemen, heeft te maken met de houdbaarheid van de overheidsfinanciën, dus het voorkomen van nieuwe tekorten in de toekomst.

Het beeld verslechtert verder door tegenvallers in de huidige begroting, die ook de komende jaren doorwerken. Ze zijn veroorzaakt door bijvoorbeeld minder inkomsten uit Gronings gas of salarisstijgingen in het onderwijs.

Hypotheekrente

Als een nieuw kabinet zonder extra maatregelen toch meer geld zou gaan uitgeven, zadelen ze hun opvolgers al direct op met de noodzaak opnieuw te bezuinigen.

De formerende partijen kunnen het bedrag van 3,5 miljard euro verhogen door zelf wél extra maatregelen te nemen, die op langere termijn gunstig uitpakken voor de begroting. Bijvoorbeeld door het verder beperken van de hypotheekrenteaftrek, het sneller verhogen van de pensioenleeftijd of nieuwe ingrepen in de zorg.

Minder smeerolie

Volgens politiek verslaggever Ron Fresen betekent dit dat er dus veel minder smeerolie is om de onderlinge politieke verschillen te overbruggen. En over de maatregelen die nodig zijn om wél extra geld te krijgen zullen ze het ook niet zomaar eens worden. Het verhoogt de moeilijkheidsgraad van deze formatie enorm.