'Brussel niet alleen maar blij met winst pro-Europese Macron'

Vanuit heel Europa werd Emmanuel Macron gisteravond overladen met felicitaties. Pro-EU-politici zijn in hun nopjes dat Marine Le Pen de race om het presidentschap verloren heeft. Maar ze zijn ook erg benieuwd wat vijf jaar Macron de Unie zal opleveren.

Want er is veel onzekerheid over het leiderschap van de 39-jarige sociaal-liberaal. Zijn beweging En Marche! is pas een jaar geleden opgericht en heeft nog geen enkele zetel in het Franse parlement. "Het maakt zijn beslissingen lastig te voorspellen, zowel in Frankrijk als in de EU", zegt de Belgische politiek analist Hendrik Vos tegen persbureau AP. Volgende maand zijn er parlementsverkiezingen in Frankrijk.

Een week geleden zei Macron nog dat de EU moet hervormen, anders dreigt een frexit. Hij wil een intensievere samenwerking met Europa en de economie binnen de eurozone versterken. "Dat zien ze in Brussel wel zitten, maar na een verdere analyse zijn ze niet persé heel blij met Macron", zegt EU-correspondent Arjan Noorlander in het NOS Radio 1 Journaal. "Ze zijn eerder blij dat Le Pen niet gekozen is. Want als Macron Europa wil redden, dan moet hij zijn land meekrijgen."

Een enorme opgave, die voorgangers Hollande en Sarkozy niet voor elkaar kregen. De werkloosheid is fors: zo'n 10 procent van beroepsbevolking en bijna een kwart van alle jongeren in de grote steden zit zonder werk. Al jaren is het Franse begrotingstekort groter dan de Europese doelstelling en economische hervormingen komen maar niet van de grond.

Stap richting Macron

Macron wil er zijn tanden in zetten, samen met zijn EU-bondgenoten. In Duitsland, waar in september verkiezingen zijn, is ook gisteravond de discussie begonnen. Minister van Buitenlandse Zaken Gabriel zei dat het tijd is voor Duitsland om een stap richting Macron te zetten, hij pleitte voor een Duits-Frans investeringsfonds.

"Er wordt gesproken over een gezamenlijke EU-minister voor financiën en niet alleen maar te bezuinigen maar ook te investeren", zegt correspondent Jeroen Wollaars. "Nieuwe ontwikkelingen waar niet iedereen het mee eens is. Minder star bezuinigen zal bij partijen CSU en CDU niet goed vallen."

Luxeprobleem

Een half jaar geleden had het wellicht als een luxeprobleem in de oren geklonken, al die bezuinigingen. Toen maakte men zich druk over de onverwachte winst van Trump, de brexit en Geert Wilders die aan kop ging in de peilingen; gevreesd werd voor een populistische lente met de ontmanteling van de EU tot gevolg.

Maar inmiddels hebben liberalen in zowel Frankrijk als Nederland gezegevierd. En ook bij de Duitse verkiezingen zijn twee pro-EU-kandidaten favoriet. "De discussie over hoe Europa nu verder moet - zeker als de Britten eruit stappen - zal toch een heel andere toon krijgen", zegt Noorlander. "Die toon zal vooral zijn: meer Europa. En dat kan ook gevolgen hebben voor bijvoorbeeld Nederland."

Noorlander legt uit dat premier Rutte de afgelopen tijd de samenwerking met EU-landen op de rem heeft gezet. "Hij zei: laten we vooral niet veel meer samendoen, maar vooral een aantal dingen waarin we goed zijn. Nu kunnen we daarop schuin worden aangekeken uit Parijs en Berlijn."

Critici wachten af wat president Macron de komende maanden bereikt. Pas als hij een meerderheid behaalt bij de parlementsverkiezingen wordt duidelijk of hij überhaupt een kans krijgt om zijn ambitieuze plannen door te voeren. "Om autoriteit uit te stralen in Europa is het belangrijk om je eigen land soepel te runnen", zegt Vos. "En dat is een pittige klus voor Macron."