Huisarts wil meer dan 10 minuten: 'dan vertelt patiënt pas hele verhaal'

• Jurjen Boekraad

  redacteur Online

Huisartsen komen in hun werk steeds meer in de knel. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) waarschuwde vanmorgen dat de artsen overbelast dreigen te raken als het aantal patiënten per praktijk niet naar beneden gaat. De norm is nu bijna 2200 en moet naar 1800.

De zorg voor die patiënten is de afgelopen jaren steeds ingewikkelder geworden. Er zijn meer zorgbehoevende ouderen, die bovendien langer leven én langer thuis wonen. Ook sturen ziekenhuizen patiënten eerder naar huis.

Dat komt allemaal op het bordje van de huisarts terecht. Maar die heeft nauwelijks genoeg tijd om al die zorg te leveren.

Huisartsen hebben per patiënt nu 10 minuten voor een consult, inclusief het schrijven van een verslag. Dat is echt te kort, beaamt huisarts Martine Verwijs. Ze werkt op verschillende praktijken in de regio Amsterdam. "Mensen tasten je eerst af. De eerste minuten vertellen ze over iets waarvoor ze eigenlijk niet komen."

Pas als de patiënt vertrouwen heeft in de huisarts vertelt hij meer. Verwijs: "Dan hoor je de vraag achter de vraag. Dat ze bezorgd zijn over dat knobbeltje, want oma is ook overleden aan kanker. Als ik zo'n consult moet afraffelen, komt dat verhaal er misschien niet uit."

Dat weet ook Dennis Pot, huisarts in Hilversum. "Ook al zeg je duidelijk dat ze maar één klacht mogen bespreken, ze komen toch al snel met meer problemen." Hij doet daarom niet zes consulten per uur, maar vijf. "Dan kan je net iets meer doen en dat verhoogt de kwaliteit van de zorg."

Martine Verwijs geeft als voorbeeld een veelgehoorde klacht uit de praktijk: vermoeidheid. Ze schat dat tot een vijfde van haar afspraken daarover gaat. "Er kan dan van alles aan de hand zijn: angst voor ziekte, depressie, overbelasting op het werk of echte lichamelijke klachten. Dat zijn leuke consulten, want dan moet ik echt puzzelen. Maar daar heb ik wel de tijd voor nodig."

Ze heeft dan geen ander alternatief dan uitlopen. "Daar gebruik ik de pauzes voor, niet voor koffiedrinken."

Ook Pot merkt dat de zorg per patiënt steeds meer tijd kost. Hij zette zijn praktijk twee jaar geleden met een collega op. Ze hebben nu 1900 patiënten, maar volgens de norm zouden ze er wel 3000 kunnen hebben.

"We werken nu al best hard", zegt Pot. "Onze tijd gaat op aan patiëntenzorg. We hebben kwaliteit voor ogen en daar gaat veel tijd in zitten."

Hij maakt zich dan ook zorgen hoe het moet als de praktijk groter wordt. "Dat betekent dat ik meer tijd in de avond en in het weekend aan het werk moet."

Want een huisarts doet niet alleen spreekuur, hij is ook ondernemer. Pot somt op wat je er als praktijkhouder nog meer bij krijgt: administratie, personeelszaken, declaraties, nascholingen en brieven van collega-artsen met verzoeken om medische informatie beantwoorden.

"En dan heb ik het nog niet over de persoonlijke aandacht die mensen graag van ons zouden willen", zegt hij. "Wij zouden het liefst elke patiënt bellen die uit het ziekenhuis is ontslagen om te vragen hoe het gaat. Maar daar komen we niet altijd aan toe, omdat er zo veel gebeurt in de praktijk."

"De extra aandacht komt de zorg ten goede", zegt Verwijs. En daar draait het volgens haar allemaal om. "Als we niet uitkijken, komt de patiënt in het gedrang. Die komt dan tekort." Dat vindt ook Pot: "Het gaat uiteindelijk om de patiënt."