'Wereldwijd sluipende oorlog gaande tegen journalistiek'
De persvrijheid staat wereldwijd onder druk, zeggen onderzoeksorganisaties Freedom House en Free Press Unlimited. In een rapport schrijven zij dat journalisten en mediaorganisaties het sinds 2003 niet zo moeilijk hadden als vorig jaar.
De twee organisaties brengen ieder jaar allerlei vormen van vrijheid in kaart. De onderzoekers concluderen dat in 2016 de persvrijheid in veel landen is verslechterd. Als voorbeelden daarvan noemen zij Polen, Turkije en de Verenigde Staten.
"Er is nog nooit een president geweest die zoveel minachting voor de pers heeft getoond als Trump", staat in het rapport. Volgens de organisaties is het gevaarlijk dat de VS op het gebied van persvrijheid niet langer model staat voor andere landen.
"Voor het eerst worden notabele en goed georganiseerde democratieën als de VS besmet met het virus om vanuit een autoritair idee de media te ontmantelen", zegt Leon Willems van Free Press Unlimited. In het NOS Radio 1 Journaal vertelde hij dat president Trump kritische journalisten van hun legitimiteit probeert te beroven door ze bestempelen als de brengers van nepnieuws.
Als lichtend voorbeeld noemen de onderzoekers Noorwegen. Dat land staat op nummer één als het gaat om vrijheid van de media. Nederland staat op de tweede plaats bij Free Press Unlimited, maar in de lijst van Reporters Without Borders, die eergisteren werd gepresenteerd, is Nederland gezakt naar de vijfde plaats.
De daling komt volgens Reporters Without Borders doordat journalisten enkele keren geweigerd werden bij bijeenkomsten waar gesproken werd over de komst van asielzoekerscentra. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij een informatieavond in Luttelgeest. Ook doodsbedreigingen tegen journalisten en publieke personen vanwege verslaggeving over zwarte piet wordt als voorbeeld genoemd.
Free Press Unlimited vindt het zorgelijk dat PVV-politicus Geert Wilders dezelfde strategie hanteert als Trump. "Hij passeert de media en brengt zijn opruiende gedachtegoed via Twitter aan de man." Tegelijkertijd wordt in het rapport kritiek geuit op het proces tegen Wilders. Als politicus moet hij vrij zijn mening kunnen uiten, vinden de organisaties.
'Sluipende oorlog'
Helemaal onder aan de lijst staat Eritrea. In de dictatoriale staat is geen persvrijheid en is het slecht gesteld met de algehele vrijheid voor burgers, staat in het rapport. In Polen is de situatie het meest verslechterd: dat land daalde zes plaatsen op de ranglijst."
Er is sprake van een sluipende oorlog tegen de journalistiek in de wereld", zegt Leon Willems. "Gevolg is een afnemende verscheidenheid van opinies en zelfcensuur bij journalisten."